=Shqipja e sllavishtja=
30 janvier 2014, 10:18
- Arra=orech
At=ot otec
Bagatia=bogatstwj
Balta=blato
Berber=barbjr
Borika=borowice
Briska=britva
Cuba=dëwa
Секаn=cekan /kyg
Ciap=cap, kozel
Dera=dwére
Derres=drzeti
Drapar=neb, sradar, srp
Dru=drwo
Durog=darugi
Durim=dar
Dzier/der=deru, drátí - Ziapa zaba 15 225 Arra=orech
At=ot otec
Bagatia=bogatstwj
Balta=blato
Berber=barbjr
Borika=borowice
Briska=britva
Cuba=dëwa
Секаn=cekan /kyg
Ciap=cap, kozel
Dera=dwére
Derres=drzeti
Drapar=neb, sradar, srp
Dru=drwo
Durog=darugi
Durim=dar
Dzier=deru, drátí
Fàngtl/thengjill=ugel uhel - Fliakà=Ык, blcenj, plamen
Gati=gotow
Gliep= slep lippitudo
Gropa=grob, hrob
Gropos=brobjm polàbiti
Grusht=grst, hrst, hubjm
Cheth=hodjm
Choie=holy bjony
I shprazin=prázan - Liagin=láhwice
- Lia-kùra,=kûze
Kàceg=skacï
Kakie=kaky, koliky
Kalí=klas, kolos
Kalubi=chalupa
Kantor=kantár, gho
Kapeca=kopec, kupa, stoh
Kapon=kapun
Kapuca=kapce, obuw
Kaputa=kapec, krpec, wal, papuca
=============================
Karc=krc, kmen [fjala eshte per =krsh=guri=kmen=kamen]
Karchas=chrákám
Kasulia=kosula, kosile[kmisha]
Kiuc=kljuc, kljc
Klopaska=pessulum, klepacka
Koska=kost
Kovac=kowác
Krastavec=chrastawec, lat. cucumis
Kriub=cerw
Kruag=krágjm
Ku=kul
===========================
Кuра=kupa, kofljk
Kurvar=smilnjk
Lama=holomnica
Lech=zbognjk, lotr sr Lech Liach
Liuad=livada, lauka
Liuga=lyzica
Liupata=lopata
Mace=raacka, kocka
Miegula=magla, mhla
Miss=maso
Mrezià=mreza sak sjt,
Mut=mut, kal, legno, [smutna voda]
Nata, Nat=noc
Nemec=nëmy
==========================
Pakka=pokog
Раlcas=palcát, palica
Реnton= pndjm
Perenti Buh= sr. Porantati Porenut Siva=Perendia
Perua=zápor clauus sr. parato
Pi=pigi, piti
Piek=рекu, warjm
Pierd=prdjm
Pliesht=blecha
Pluar=pluh
Plucha=pliha, plibawost
Porosit=porucit
Potkua=podkowa
Prag=práti, praskati prak [me sterrrpik pragun]
Prak=prag, prah
Purteka=prut, prautek
Puska=puska, rucnice
Rezog=rjtiti zrútiti hrauxiti
Riup=remen
Riza=rjza sat, sátek
Rob=rab, otrok
Rus=rusy
Rush=hrozen grozde [reze fr.]
Mbi
këtë tematik kemi sjellur deshmi te shumta se si ka ardhur ndryshimi i
sillabve, rrokjeve dhe disa tingujve ku permes gerrmave me vone, moren
emra tjere disa fjale emra njerzish si edhe toponime, si ne kete rast,
emri Kosova.
Sot gerrma e shkruar "V" tek sllavishtja, si bullgare serbe e tjerë, ndryshoi shpeshehere nga =V= behej =B= ose anasjelltas, e kemi edhe shembullin tek Bullgaria ku në fillim ishte Vollgaria..
Per
te gjetur kuptimin e duhur të emrit Kosova, kur dihet se kemi shume e
shumë emra Kosova ne te gjitha vendet edhe pertej Danubit banuar me
sllavët, kemi poashtu edhe në Poloni, ne Pomerani, gjejmi emrin Kasubes,
qe pa dyshim eshte fjala per vendin e kaçubeve, drunjve te shkurter te
maleve tona, ku e tere Kosova eshte e mbuluar me këtë lloj druri, Kaçube=çube/çuba..=lluga=cuba=kaçuba ?
Mendoj
pra se edhe emri Kosova rrjedh nga ky emri i drurit, kaçubeve, edhese
ndoshta do ju duket qesharake, por, asnje kuptimnuk i pergjigjet deri me
sot si ky emer e hasim jo vetem se si shkruhet por kemi edhe kuptimin e
duhur qe i pergjigjet vendit te mbuluar me kaçube:lluga?
Ndryshimi nga "B" ne "V" është i vonshem,
=Kasub=
=Kasub=
=Kacub==Kosov=
=Kasub=
=Kacub==Kosov=
E
kemi spjeguar në këtë tem se, pas pushtimit romakê, shume fise ilire që
nga Panonia e deri tek Krapina atje ne Zagorjen kroate, shumica e
ketyre fiseve u shperngulen dhe gjeten strehim ne veri drejte Polonise,
Pomeranis, Prusisë, qe me kete emrin e fundit, eshet shume lehte te
identifikohet emri i ketij fisi te njohur qe quheshin Prushi, ta qe
ishin te kallun per luftê dhe shperthenin shpejtë si prushi ishin
gjakênxehtë ?
=Prushi=Prusia =prush, gaca, zjarri, apo gaca e mbuluar në hi =prushi ?
Njashtu
edhe emri kaçube apo kasube=Kasobe, ka kuptimin ne shqip qe do thote
vendi i çubave, kaçube, kaça e druj te shkurter jo te medhenje..dhe si
dihet, e tere kosova eshte me Kaçube drunj te imët..?
Edhe
ketu duhet te habitemi se, poashtu edhe gjuha frenge e spjegon emrin
=Makizar= ata qez moren llugat=kaçubat=cubat, vende i pershtatshem per
luftera, makizar=partizan rezisteznce , per mendimin tim, ky eshte emer
deri me sot i cili perputhet edhe me floren e ketij vendi, pra mendoj se
emri Kosova rrjedh nga fjala =kaçuba= qe kane te njejtin kuptim me =cubat=
Kasubia=Kasovia e hasim keshtu edhe ne tekstet hungareze si dhe dikcioneret e shekullit XIX-te;
Dhe më tej mund te kuptojmi se;
sipas shume perpjekjeve qe kemi bër edhe tek Linearet, shpesh here kjo gerrma =ô= na del si =â= dhe aty automatikishte kemi jo "koso" por =kasha=apo kosha ?
Ta ndjekim pra rrënjên "coso=koso=?
=Kâçôb=
=Kasôv==Koso-nami=?=Kasonami=?=Kaçubani=( u ba kaçube, perleshje) si= Kas û bâ= û bë é keqja..? tragjedija ? =Kasûbani==Kaça-niki=kacubet e vogla, nuk e besoj se behet fjala per kaca...=doravira=
=Kasôv==Koso-nami=?=Kasonami=?=Kaçubani=( u ba kaçube, perleshje) si= Kas û bâ= û bë é keqja..? tragjedija ? =Kasûbani==Kaça-niki=kacubet e vogla, nuk e besoj se behet fjala per kaca...=doravira=
Nga kjo rrenja: =doravira=
=Da= mund te ket dale edhe fjale =Me dhan=;
=Dhan=Dore etj..
=Dhan=Dore etj..
=män=man/mban mbajtur diçka në dorë=man/mé (fr.)Moni/mon-edha etj, te gjitha kane kuptimin:
=mân:mbajtur diçka ne dorë....man/n'dan=dân=jep/ep=dhân=jep/da/dhâ=mân=maj/marr nga dora=mâ-jta=mbajta por edhe dora e sh'majt=e majta, me doren qe mbahet dicka, jo e d'jathta..=rroka=marr/môra nga dora )
=roka, rroka=ruka, kapa, mbajta dicka...
=mân:mbajtur diçka ne dorë....man/n'dan=dân=jep/ep=dhân=jep/da/dhâ=mân=maj/marr nga dora=mâ-jta=mbajta por edhe dora e sh'majt=e majta, me doren qe mbahet dicka, jo e d'jathta..=rroka=marr/môra nga dora )
=roka, rroka=ruka, kapa, mbajta dicka...
p.s:e kemi permendur se, "dorë" apo "dora" eshte huazim nga indot...
=doravati=
=daravati=daravitet/perdoret=dati=dha=daravina=dar=dhurat/durat=doravira etj..
=daravati=daravitet/perdoret=dati=dha=daravina=dar=dhurat/durat=doravira etj..
A duhet te marrim guximin që ta korrigjojmi Barletin ?
Fjalen
e kemi këtu në lidhje me toponimet dhe emrave tjerë te njerëzve, mendoj
se duhet te rishikohet Barleti.Pa dyshim se, Barleti konsiderohet si
burimi i parë i historisë së Skenderbeut, por, kurrësesi nuk duhet te
themi se Barleti ishte "bashkohës i Skenderbeut" gjë që është e pa
sakët, Marin Barleti ishte vetem 8 vjeçar kur vdes Skenderbeu,
prandaj...nuk mund te themi se ky autor ishte bashkohës i Skenderbeut,
dhe perpos kësaj, Barleti u largua nga Shqiperia qysh i ri, pas
rrethimit te Shkodres, 1478, ne moshen 17 vjeçare... siç nxitojnë disa
historianë tanë, prandaj duhet evitohen këto gabime;
Mirëpo do
flasim në këtë tem arsyet e rishikimit te emrave te vendeve nga
Barleti(do flasim edhe per emrin Voizva) por këtë here do ti analizojmi
edhe njëhere nga fillimi dy toponimet;
=POLOGI= dhe...
=TRIPALDA= qe disa autorë gabohen shumë rreth këtyre dy interpretimeve;
=TRIPALDA= qe disa autorë gabohen shumë rreth këtyre dy interpretimeve;
Së
pari PoLogu, që më një veshtrim më të prerë, emri "polog" ndahet, nuk
është emër vendi, por tregon perafersishtë rrethin e një vendit;
=PO=
do thotë;= tek/ té, afër...nga gjuha arumune apo vëllahe që nuk duhet
ta konsiderojmi si gjuhë e sllaveve por gjuhë e veçantë e folur nga vëllahët.
=LOG= log, ose Lugi/Lugu, apo Lug,
janë emra me kuptim shqip mirëpo parashtesa është vllahishte "po"
gjithnjë iu shtohet një =po= para emrit, te shumten e rasteve, si psh,
tek mali:
=POSTENA= me kalimin e kohës mori në fund emrin;
=POSTENAN= që do thotë, fshati bri Kodre/ Stene/kérrshi ose shoine=mbeshtetur ose mbrojtje nga shpina..
=POSTENAN= që do thotë, fshati bri Kodre/ Stene/kérrshi ose shoine=mbeshtetur ose mbrojtje nga shpina..
Shkambi, pra, Té Shkambi shqip...
Mendoj se, edhe tek Barleti ka perplotë gabime te interpretimeve te vendeve, njashtu si edhe;
=VALIKARDI= që duhej te ishte;
=Bali-Khardhi=Gardhi i Lugines=bali=vali, vallé/ lugina/lugi......
=Bali-Khardhi=Gardhi i Lugines=bali=vali, vallé/ lugina/lugi......
Duhet
te kuptohemi se, ne shumë raste, tek ata popuj që nuk kishin mundesi te
shkruanin emrat e vendeve te tyre, gjithemon këto toponime
interpretoheshin nga te tjeret, pra ata qe njihnin shkrimin...dhe, ne
shume raste, gerrma "B" shqiptohet "V" e nganjëhere edhe "P"..
njesoj si per emertimin e pellazgeve nga ''b'' bellahket ne
'pellashket'' dhe 'vellashket' qe ne shaipe duhej te ishte=te
bardhet=bardhushanet.
Një autore i njohur i historisë per Skenderbeut këtu në nje forum, nuk kishte arritur ta identifikonte emrin;
=Vitolina= që identifikohet shume lehte;
=Bitoli=Manastiri ...ose te marrim emrin e shpendit Pelikan, shpend i bardh, bardhosh qe padyshim duhej te quhej ne fillim, njashtu si edhe per Pellazget, Bellushanet, Bellashket, edhe ky Pelikani duhej te quhej Belikan=shpendi bardh.
=Bitoli=Manastiri ...ose te marrim emrin e shpendit Pelikan, shpend i bardh, bardhosh qe padyshim duhej te quhej ne fillim, njashtu si edhe per Pellazget, Bellushanet, Bellashket, edhe ky Pelikani duhej te quhej Belikan=shpendi bardh.
Poashtu
kemi dilemat (dyshimet) se, emri Tripalda qe e hasim tek Barleti e që
diskutohet ende sot, ku disa japin interpretime edhe më të luhatshme si;
=TRIPALDA= disa tjerë ngatrrojnë me fisin e Tribalve..
=TRIBALDA= mirëpo , mendoj se ka gabime në te dy interpretimet, si tek
=POLOG= njashtu edhe këtu me toponimin
=TRIBALI që per mendimin tim, te kerkohet emri i Tribalve në rrethin e Dibres është diçka e pa mujtun, sepse kurrfare lidhje asnjëherë nuk pati kjo pjesë e Maqedonisë me Tribalët e famshëm të Ilirisë, edhe se, dihet që, më vonë vendet që pushtuan serbët nga te huajt keta banore i quanin Triballi por jo kurrësesi edhe pjesen jugore te Maqedonisë..
=TRIBALDA= mirëpo , mendoj se ka gabime në te dy interpretimet, si tek
=POLOG= njashtu edhe këtu me toponimin
=TRIBALI që per mendimin tim, te kerkohet emri i Tribalve në rrethin e Dibres është diçka e pa mujtun, sepse kurrfare lidhje asnjëherë nuk pati kjo pjesë e Maqedonisë me Tribalët e famshëm të Ilirisë, edhe se, dihet që, më vonë vendet që pushtuan serbët nga te huajt keta banore i quanin Triballi por jo kurrësesi edhe pjesen jugore te Maqedonisë..
Sipas disa autoreve tjerë, toponimi qe e gjejmi tek Barleti, Tribalda apo "Vojsava Tripalda e Pologut" ... edhe Tripalda apo Tribali është gabim i interpretuar apo së paku, i shkruar gabimisht tek Barleti;
Tek
një autore tjetër gjejmi një toponim më të besueshëm qe perputhet
perafersisht me toponimin qe e hasim tek Barleti; Autori rumun,
Bolintineanu e permend një toponim me emrin;
=TRIPOLOJDIT= dhe kur mundohemi t'ia gjëjmi spjegimin në shqipe, patjetër se duhet të kemi kujdes tek prefiksi="PO"= se aty kemi më parë edhe rrokjen
=TRI= që për mendimin tim është interpretim i huazuar nga trakishtja e vjetër, ku
=BRI- ose si e quajne te perafert edhe sllavet=Pri= para ose tek, quhej vendi nën shtruherë, bri një shpati apo kodre, pra, BRI e VRRI janë te afërme, na mbetet rrokja tjeter qe ta zberthejmi;
=TRI= që për mendimin tim është interpretim i huazuar nga trakishtja e vjetër, ku
=BRI- ose si e quajne te perafert edhe sllavet=Pri= para ose tek, quhej vendi nën shtruherë, bri një shpati apo kodre, pra, BRI e VRRI janë te afërme, na mbetet rrokja tjeter qe ta zberthejmi;
=POLOJDIT= siç e permendem me siper rastin tek;
=STENA= shkâmbi/krrshi.. iu shtua "PO"-ja "stenes" qe vien nga balto-skitishtja dhe sot e gjejmi ne anglishte =stone=stena, guri...=POSTENAN== PO VROKOT, u shëndrrua në VRO KOT, POLEANA, PO LEANA, etj...poashtu edhe tek;=Po LOJDIT= ose TRIPOLOJDIT= "Te po lugu" e shohim se i ngatrrohet shumë lehtë në dy toponimet e Barletit, edhe për;
=STENA= shkâmbi/krrshi.. iu shtua "PO"-ja "stenes" qe vien nga balto-skitishtja dhe sot e gjejmi ne anglishte =stone=stena, guri...=POSTENAN== PO VROKOT, u shëndrrua në VRO KOT, POLEANA, PO LEANA, etj...poashtu edhe tek;=Po LOJDIT= ose TRIPOLOJDIT= "Te po lugu" e shohim se i ngatrrohet shumë lehtë në dy toponimet e Barletit, edhe për;
=PO LOGU-t= edhe për:
=TRI BALDA-t = apo=TRI BALDA= (kêtu tek barleti shihet se i mungon skajorja ne dy rastet; -it- si dhe -ut- që shipja i pervetson dhe e konfirmon autori rumun tek toponimi TRIPOLOJDIT apo
=TRI BALDA-t = apo=TRI BALDA= (kêtu tek barleti shihet se i mungon skajorja ne dy rastet; -it- si dhe -ut- që shipja i pervetson dhe e konfirmon autori rumun tek toponimi TRIPOLOJDIT apo
=POLOJDIT= kur kemi -it me rrjedh nga shqipja.
=TRI BALDIT= it
=TRI PO LOJDI- T=Bri/rrënxë LOJDIT:=BRI PO LOJDI T= Pra një vendë në rrethin e Lojdit ?=Palda= dhe =Balda, a nuk na duket mjaftë te peraferta ?=Tribolojdit=nuk ka kurrfrarë lidhje me Tribalët e Barletit në krahasim në këtë rast nga ky burim i autorit rumun Bolintineanu, por më afër i mbetet emrit të një lokaliteti të këtyre anve, se sa toponimi Tribaldet apo Tripaldet...?
=TRI PO LOJDI- T=Bri/rrënxë LOJDIT:=BRI PO LOJDI T= Pra një vendë në rrethin e Lojdit ?=Palda= dhe =Balda, a nuk na duket mjaftë te peraferta ?=Tribolojdit=nuk ka kurrfrarë lidhje me Tribalët e Barletit në krahasim në këtë rast nga ky burim i autorit rumun Bolintineanu, por më afër i mbetet emrit të një lokaliteti të këtyre anve, se sa toponimi Tribaldet apo Tripaldet...?
Sido
që ta quajmi këtë toponim, pa marrur parasysh se kuptimi iu është dhënë
në gjuhën vëllahe, vertetohet se ky toponim mbetët i permendur nga
shqiptarët siç e shohim se, emri Tripolojd-it perfundon mê -it, kjo
skajore "it" apo "ut" është e veçant vetëm tek gjuha shqipe, si
shembull, Librazh-dit, Polog-ut, perfundimi me "t" verteton se edhe
Pologu ishte ishte i banuar me shqipetar.
Te kthehemi tek rrenja =Postena,
=Téstena/té shpatijét,
=Té'r-sten'ik/Té shpati i vogel i malit(shembull dy gjuhesh:
Té=Po/ Vo si edhe "po" eshte vellahe qe me vone në disa vende iu eshte pershtatur ne gjuhen bugare me "vo"..etj..te marrim fshatin =Po'lluzh-a
Té=Po/ Vo si edhe "po" eshte vellahe qe me vone në disa vende iu eshte pershtatur ne gjuhen bugare me "vo"..etj..te marrim fshatin =Po'lluzh-a
=Po'lluga/Po'luga ose
=té llugat= se ku ka lugje ka edhe lluga),
=té llugat= se ku ka lugje ka edhe lluga),
ka dallim këtu se;
=Pollogu në Maqedoni nga =Polluga/Polluzha në Drenicë=Pollugi=polugi=Plluzhina=polugina, ''toka e pollogut'', toka e pllugut,=POLLOG=toke pjellore=pllodna, pollodna zemla ?
=Pollogu në Maqedoni nga =Polluga/Polluzha në Drenicë=Pollugi=polugi=Plluzhina=polugina, ''toka e pollogut'', toka e pllugut,=POLLOG=toke pjellore=pllodna, pollodna zemla ?
Nuk duhet te habitemi kur gjejmi ngjajshmeri edhe mes gjuhes frenge e shqipes:
=Loge(fr.), shkruhet por thuhet:
=Lozh=lug ose saktesishte: =Korit/a=edhe kjo ka kuptimin e Logut/lugines dhe si e kemi hasur ne disa toponime te vjetra ne harta, emri i lugines së Drenicës dikur ishte =Koritnik=Logu/Korita..
=Lozh=lug ose saktesishte: =Korit/a=edhe kjo ka kuptimin e Logut/lugines dhe si e kemi hasur ne disa toponime te vjetra ne harta, emri i lugines së Drenicës dikur ishte =Koritnik=Logu/Korita..
..nuk ka kurrfare dallimi perkah kuptimi i emrit te vendit, shkojmi me tutje:
=Po'laci/ =po-te llaqi, te liqeni..tokat e liqenit..
=Po'k-lé-légi=(ne këtë rast kemi dy rrokje dygjuheshe te ngjitura si "po" e pastaj "k'é"/té dhe "léki" mbeti: =Pok'lék, me siguri ="té likéni" njashtu si tek rasti Polaci...
=Po'k-lé-légi=(ne këtë rast kemi dy rrokje dygjuheshe te ngjitura si "po" e pastaj "k'é"/té dhe "léki" mbeti: =Pok'lék, me siguri ="té likéni" njashtu si tek rasti Polaci...
=Po'té'rrki, dhe shume katunde te njohura te Drenicés qe shtrihen mu ne Logina/Luginén/rrafshinen e Drenices, ti marrim edhe parashtesat: -ik, -ic, -nik, fush-tic, (kanë kuptimin "te vogla" te ngushta, te gjitha këto vende janë te emertuara nga véllahét qe mbanin blegtori, ishin past'hôr=kishin tûrishta/tôrishta thûrishta te thurrmé prej thuprave qe i mbyllnin bagetine ne tô, e jo nga sllavet..!
Edhe një ngatrres me duket se është bër diku ne lidhje me rrethin e Podrimes, rrafshit te Dukagjinit..
=Podrimje që siaps disave, eshte perkthim nga sllavishtja:
=Nën Romen:ata qe kishin besimin e kthyer kah latinet/=Roma=Rima(sllave) mirëpo kur e shofim me ndryshe, e gjithe kjo fushë pershkohet nga lumi Dri dhe me duket se eshte bere ngatrresa: ne vend qe te thuhej; =banorët e lugut te Drinit==Po-Drina= eshte emertuar: =Pod-Rima=podrimlja (jo nën Romén) me duket nuk i pershtatet gjeografise)por;=Pod/i=rrafshi, podolina, podalishte,
=Po Drin-â= ata që banojnë:=TéDrini=te Drinit buz drinit..Rrafshi i Drinit=MavRova=Rovina e Mav-e=
=Gropa, Humnera e Madhe !..vijon..
P.S; ne gjuhen shqipe duhej te thuhej;
=vijon= e jo vazhdon qe eshte nga sllavishtja,
=vazhi=vijon, e lejushme, e pranueshme...
Pra, per te nxjerrur termin si ne deshiorojmi apo si ne pretendojmi nga disa shkrues te historise se gjuhes shqipe ku shkojne aqe large dhe e qujne gjuhen shqipe =nena e gjuheve te europes= shifet kjart si 1+1=2, me duket se nuk bejne 3 ?
Falem=hvala...Sisa=cica, cecek
Skiure=kura, kuze
Skok=skok, skakati
Stan=stan,
Strakat=strjkati
Samatog=zmatok
Sapka=[pileus], capka
Thika=dyka, nuz
Timar/dimer=zima
Tium/tym=dym
Trec=cert
Tristog=tresu
Trup=trup
Tua=chocu
Tula=tehla,cihla
Ulk=vuk, wlk
Zamra=saumrak
Ziar=zar
Zelm=zel
Ziapa/zhaba=zaba
Spi=flej/fjetur, shpi, shtepi..
=Nën Romen:ata qe kishin besimin e kthyer kah latinet/=Roma=Rima(sllave) mirëpo kur e shofim me ndryshe, e gjithe kjo fushë pershkohet nga lumi Dri dhe me duket se eshte bere ngatrresa: ne vend qe te thuhej; =banorët e lugut te Drinit==Po-Drina= eshte emertuar: =Pod-Rima=podrimlja (jo nën Romén) me duket nuk i pershtatet gjeografise)por;=Pod/i=rrafshi, podolina, podalishte,
=Po Drin-â= ata që banojnë:=TéDrini=te Drinit buz drinit..Rrafshi i Drinit=MavRova=Rovina e Mav-e=
=Gropa, Humnera e Madhe !..vijon..
P.S; ne gjuhen shqipe duhej te thuhej;
=vijon= e jo vazhdon qe eshte nga sllavishtja,
=vazhi=vijon, e lejushme, e pranueshme...
Pra, per te nxjerrur termin si ne deshiorojmi apo si ne pretendojmi nga disa shkrues te historise se gjuhes shqipe ku shkojne aqe large dhe e qujne gjuhen shqipe =nena e gjuheve te europes= shifet kjart si 1+1=2, me duket se nuk bejne 3 ?
Falem=hvala...Sisa=cica, cecek
Skiure=kura, kuze
Skok=skok, skakati
Stan=stan,
Strakat=strjkati
Samatog=zmatok
Sapka=[pileus], capka
Thika=dyka, nuz
Timar/dimer=zima
Tium/tym=dym
Trec=cert
Tristog=tresu
Trup=trup
Tua=chocu
Tula=tehla,cihla
Ulk=vuk, wlk
Zamra=saumrak
Ziar=zar
Zelm=zel
Ziapa/zhaba=zaba
Spi=flej/fjetur, shpi, shtepi..
- Dardan Leka Arra=orech
At=ot otec
Bagatia=bogatstwj
Balta=blato
Berber=barbjr
Borika=borowice
Briska=britva
Cuba=dëwa
Секаn=cekan /kyg
Ciap=cap, kozel
Dera=dwére
Derres=drzeti
Drapar=neb, sradar, srp
Dru=drwo
Durog=darugi
Durim=dar
Dzier=deru, drátí - Dardan Leka Fàngtl/thengjill=ugel uhel
Fliakà=Ык, blcenj, plamen
Gati=gotow
Gliep= slep lippitudo
Gropa=grob, hrob
Gropos=brobjm polàbiti
Grusht=grst, hrst, hubjm
Cheth=hodjm
Choie=holy bjony
I shprazin=prázen
Liagin=láhwice - Dardan Leka Fàngil thengjill=ugel uhel
Fliakà=Ык blcenj, plamen
Gati= gotow
Gliep=sr slep lippitudo
Gropa=grob, hrob
Gropog=brobjm, polàbiti
Grusht=grst, hrst
Cheth=hodjm
Chole=holy bjony
I shpràzt=prázen
Liagin=láhwice
============================
Lia-kùra, kûze
Kàceg=skacï
Kakie=kaky, koliky
Kalí=klas, kolos
Kalubi=chalupa
Kantor=kantár, gho
Kapeca=kopec, kupa, stoh
Kapon=kapun
Kapuca=kapce, obuw
Kaputa=kapec, krpec, wal, papuca
=============================
Karc=krc, kmen [fjala eshte per =krsh=guri=kmen=kamen]
Karchas=chrákám
Kasulia=kosula, kosile[kmisha]
Kiuc=kljuc, kljc
Klopaska=pessulum, klepacka
Koska=kost
Kovac=kowác
Krastavec=chrastawec, lat. cucumis
Kriub=cerw
Kruag=krágjm
Ku=kul
===========================
Кuра=kupa, kofljk
Kurvar=smilnjk
Lama=holomnica
Lech=zbognjk, lotr sr Lech Liach
Liuad=livada, lauka
Liuga=lyzica
Liupata=lopata
Mace=raacka, kocka
Miegula=magla, mhla
Miss=maso
Mrezià=mreza sak sjt,
Mut=mut, kal, legno, [smutna voda]
Nata, Nat=noc
Nemec=nëmy
==========================
Pakka=pokog
Раlcas=palcát, palica
Реnton= pndjm
Perenti Perendi Buh= sr. Porantati Porenut Siva=Perendia
Perrua=zápor, clauus sr. parato
Pi=pigi, piti
Piek=рекu, warjm
Pierd=prdjm
Pliesht=blecha
Pluar=pluh
Plucha=pliha, plibawost
Porosit=porucit
Potkua=podkowa
Prag=práti, praskati prak [me sterrrpik pragun]
Prak=prag, prah
Purteka=prut, prautek
Puska=puska, rucnice
Rezog=rjtiti zrútiti hrauxiti
Riup=remen
Riza=rjza sat, sátek
Rob=rab, otrok
Rus=rusy
Rush=hrozen grozde [reze fr.] - Dardan Leka Mbi këtë tematik kemi sjellur deshmi te shumta se si ka ardhur ndryshimi i sillabve, rrokjeve dhe disa tingujve ku permes gerrmave me vone, moren emra tjere disa fjale emra njerzish si edhe toponime, si ne kete rast, emri Kosova.
Sot gerrma e shkruar "V" tek sllavishtja, si bullgare serbe e tjerë, ndryshoi shpeshehere nga =V= behej =B= ose anasjelltas, e kemi edhe shembullin tek Bullgaria ku në fillim ishte Vollgaria..
Per te gjetur kuptimin e duhur të emrit Kosova, kur dihet se kemi shume e shumë emra Kosova ne te gjitha vendet edhe pertej Danubit banuar me sllavët, kemi poashtu edhe në Poloni, ne Pomerani, gjejmi emrin Kasubes, qe pa dyshim eshte fjala per vendin e kaçubeve, drunjve te shkurter te maleve tona, ku e tere Kosova eshte e mbuluar me këtë lloj druri, Kaçube=çube/çuba..=lluga=cuba=kaçuba ?
Mendoj pra se edhe emri Kosova rrjedh nga ky emri i drurit, kaçubeve, edhese ndoshta do ju duket qesharake, por, asnje kuptimnuk i pergjigjet deri me sot si ky emer e hasim jo vetem se si shkruhet por kemi edhe kuptimin e duhur qe i pergjigjet vendit te mbuluar me kaçube:lluga?
Ndryshimi nga "B" nê "V" është i vonshem,
=Kasub=
=Kasub=
=Kosov=
E kemi spjeguar në këtë tem se, pas pushtimit romakê, shume fise ilire që nga Panonia e deri tek Krapina atje ne Zagorjen kroate, shumica e ketyre fiseve u shperngulen dhe gjeten strehim ne veri drejte Polonise, Pomeranis, Prusisë, qe me kete emrin e fundit, eshet shume lehte te identifikohet emri i ketij fisi te njohur qe quheshin Prushi, ta qe ishin te kallun per luftê dhe shperthenin shpejtë si prushi ishin gjakênxehtë ?
=Prushi=Prusia =prush, gaca, zjarri, apo gaca e mbuluar në hi =prushi ? - Dardan Leka Njashtu edhe emri kaçube apo kasube=Kasobe, ka kuptimin ne shqip qe do thote vendi i çubave, kaçube, kaça e druj te shkurter jo te medhenje..dhe si dihet, e tere kosova eshte me Kaçube drunj te imët..?
Edhe ketu duhet te habitemi se, poashtu edhe gjuha frenge e spjegon emrin =Makizar= ata qez moren llugat=kaçubat=cubat, vende i pershtatshem per luftera, makizar=partizan rezisteznce , per mendimin tim, ky eshte emer deri me sot i cili perputhet edhe me floren e ketij vendi, pra mendoj se emri Kosova rrjedh nga fjala =kaçuba= qe kane te njejtin kuptim me =cubat=
Kasubia=Kasovia e hasim keshtu edhe ne tekstet hungareze si dhe dikcioneret e shekullit XIX-te; - Dardan Leka Dhe më tej mund te kuptojmi se;
sipas shume perpjekjeve qe kemi bër edhe tek Linearet, shpesh here kjo gerrma =ô= na del si =â= dhe aty automatikishte kemi jo "koso" por =kasha=apo kosha ?
Ta ndjekim pra rrënjên "coso=koso=?
=Kâçôb=
=Kasôv=
=Koso-nami=?
=Kasonami=?
=Kaçubani=( u ba kaçube, perleshje) si
= Kas û bâ= û bë é keqja..? tragjedija ?
=Kasûbani=
=Kaça-niki=kacubet e vogla, nuk e besoj se behet fjala per kaca... - Dardan Leka =doravira=
Nga kjo rrenja:
=Da= mund te ket dale edhe fjale Me
=Dhan=Dore etj..
=män=man/mban diçka në dorë=man/mé (fr.)Moni/mon-edha etj, te gjitha kane kuptimin:
=mân:mbajtur diçka ne dorë....man/n'dan
=dân=jep/ep
=dhân=jep/da/dhâ
=mân=maj/marr nga dora
=mâ-jta=mbajta por edhe dora e sh'majt jo e d'jathta..
=rroka=marr/môrra nga dorajo morrat..lol )
p.s:e kemi permendur se, "dorë" apo "dora" eshte huazim nga indot...
=doravati
=daravati=daravitet/perdoret
=dati=dha
=daravina
=dar=dhurat/durat
=doravira etj.. - Dardan Leka A duhet te marrim guximin që ta korrigjojmi Barletin ?
Fjalen e kemi këtu në lidhje me toponimet dhe emrave tjerë te njerëzve, mendoj se duhet te rishikohet Barleti.Pa dyshim se, Barleti konsiderohet si burimi i parë i historisë së Skenderbeut, por, kurrësesi nuk duhet te themi se Barleti ishte "bashkohës i Skenderbeut" gjë që është e pa sakët, Marin Barleti ishte vetem 8 vjeçar kur vdes Skenderbeu, prandaj...nuk mund te themi se ky autor ishte bashkohës i Skenderbeut, dhe perpos kësaj, Barleti u largua nga Shqiperia qysh i ri, pas rrethimit te Shkodres, 1478, ne moshen 17 vjeçare... siç nxitojnë disa historianë tanë, prandaj duhet evitohen këto gabime;
Mirëpo do flasim në këtë tem arsyet e rishikimit te emrave te vendeve nga Barleti(do flasim edhe per emrin Voizva) por këtë here do ti analizojmi edhe njëhere nga fillimi dy toponimet;
=POLOGI= dhe...
=TRIPALDA= qe disa autorë gabohen shumë rreth këtyre dy interpretimeve;
Së pari PoLogu, që më një veshtrim më të prerë, emri "polog" ndahet, nuk është emër vendi, por tregon perafersishtë rrethin e një vendit;
=PO= do thotë;= tek/ té, afër...nga gjuha arumune apo vëllahe që nuk duhet ta konsiderojmi si gjuhë e sllaveve por gjuhë e veçantë e folur nga vëllahët.
=LOG= log, ose Lugi/Lugu, apo Lug, janë emra me kuptim shqip mirëpo parashtesa është vllahishte "po" gjithnjë iu shtohet një =po= para emrit, te shumten e rasteve, si psh, tek mali:
=PO STENA= me kalimin e kohës mori në fund emrin;
= POSTENAN= që do thotë, fshati bri Kodre/ Stene/kérrshi ose
Shkambi, pra, Té Shkambi shqip...
Mendoj se, edhe tek Barleti ka perplotë gabime te interpretimeve te vendeve, njashtu si edhe;
=VALIKARDI= që duhej te ishte;
=Bali-Khardhi=Gardhi i Lugines=bali=vali, vallé/ lugina/lugi......
Duhet te kuptohemi se, ne shumë raste, tek ata popuj që nuk kishin mundesi te shkruanin emrat e vendeve te tyre, gjithemon këto toponime interpretoheshin nga te tjeret, pra ata qe njihnin shkrimin...dhe, ne shume raste, gerrma "B" shqiptohet "V" e nganjëhere edhe "P".. - Dardan Leka Një autor i njohur i historisë per Skenderbeut këtu në forum, nuk kishte arritur ta identifikonte emrin;
=Vitolina= që ishte;
=Bitoli=Manastiri etj..
Poashtu kemi dilemat(dyshimet) se, emri tripalda qe e hasim tek Barleti e që diskutohet ende, ku disa japin interpretime edhe më të luhatshme si;
=TRIPALDA= disa tjerë ngatrrojnë me fisin e Tribalve..
=TRIBALDA= mirëpo , mendoj se ka gabime në te dy interpretimet, si tek =POLOG= njashtu edhe këtu me toponimin TRIBALI që per mendimin tim, te kerkohet emri i Tribalve në rrethin e Dibres është diçka e pa mujtun, sepse kurrfare lidhje asnjëherë nuk pati kjo pjesë e Maqedonisë me Tribalët e famshëm të Ilirisë, edhe se, dihet që, më vonë, vendet që pushtuan serbët, banoret i quanin Triballi..por jo kurrësesi edhe pjesen jugore te Maqedonisë.. - Dardan Leka Sipas disa autoreve tjerë, toponimi qe e gjejmi tek Barleti, Tribalda apo "Vojsava Tripalda e Pologut" ... edhe Tripalda apo Tribali është gabim i interpretuar apo së paku, i shkruar gabimisht tek Barleti;
Tek një autor tjetër gjejmi një toponim më të besueshëm dhe perputhet perafersisht me toponimin qe e hasim tek Barleti; Autori rumun, Bolintineanu e permend një toponim me emrin;
=TRIPOLOJDIT= dhe kur mundohemi t'ia gjëjmi spjegimin në shqipe, patjetër se duhet të kemi kujdes tek prefiksi="PO"= se aty kemi më parë edhe rrokjen =TRI= që për mendimin tim është interpretim i huazuar nga trakishtja e vjetër, ku =BRI- quhej vendi nën shtruherë, bri një shpati apo kodre, pra, BRI e VRRI janë te afërme, na mbetet rrokja tjeter qe ta zberthejmi;
=POLOJDIT= siç e permendem me siper rastin tek;
=STENA= shkâmbi/krrshi.. iu shtua "PO"-ja "stenhes"
=POSTENAN=
= PO VROKOT, u shëndrrua në VRO KOT, POLEANA, PO LEANA, etj...poashtu edhe tek;
=Po LOJDIT= ose TRIPOLOJDIT= "Te po lugu" e shohim se i ngatrrohet shumë lehtë në dy toponimet e Barletit, edhe për;
=PO LOGU-t= edhe për:
=TRI BALDA-t = apo
=TRI BALDA= (kêtu tek barleti shihet se i mungon skajorja ne dy rastet; -it- si dhe -ut- që shipja i pervetson dhe e konfitrmon
autori rumun tek toponimi TRIPOLOJDIT apo =POLOJDIT= kur kemi -it me rrjedh nga shqipja.
=TRI BALDIT= it
=TRI PO LOJDI T=Bri/rrënxë LOJDIT:
=BRI PO LOJDI T= Pra një vendë në rrethin e Lojdit ?
=Palda= dhe =Balda, a nuk na duket mjaftë te peraferta ?
=Tribolojdit=nuk ka kurrfrarë lidhje me Tribalët e Barletit në krahasim në këtë rast nga ky burim i autorit rumun Bolintineanu, por më afër i mbetet emrit të një lokaliteti të këtyre anve, sesa toponimi Tribaldet apo Tripaldet... - Dardan Leka Sido që ta quajmi këtë toponim, pa marrur parasysh se kuptimi iu është dhënë në gjuhën vëllahe, vertetohet se ky toponim mbetët i permendur nga shqiptarët siç e shohim se, emri Tripolojd-it perfundon mê -it, kjo skajore "it" apo "ut" është e veçant vetëm tek gjuha shqipe, si shembull, Librazh-dit, Polog-ut, perfundimi me "t" verteton se edhe Pologu ishte ishte i banuar me shqiptar.
- Dardan Leka Te kthehemi tek rrenja =Postena,
=Téstena/té shpatijét,
=Té'r-sten'ik/Té shpati i vogel i malit(shembull dy gjuhesh: Té=Po/ Vo si edhe "po" eshte vellahe qe me vone në disa vende iu eshte pershtatur ne gjuhen bugare me "vo"..etj..
te marrim fshatin
=Po'lluzh-a
=Po'lluga/Po'luga ose
=té llugat= se ku ka lugje ka edhe lluga),
Ku ka dallim këtu
=Pollogu në Maqedoni nga
=Polluga/polluzha në Drenicë - Dardan Leka Nuk duhet te habitemi kur gjejmi ngjajshmeri edhe mes gjuhes frenge e shqipes:
=Loge(fr.), shkruhet por thuhet:
=Lozh=lug ose saktesishte:
=Korit/a=edhe kjo ka kuptimin e Logut/lugines dhe si e kemi hasur ne disa toponime te vjetra ne harta, emri i lugines së Drenicës dikur ishte
=Koritnik=Logu/Korita..
..nuk ka kurrfare dallimi perkah kuptimi i emrit te vendit aspak...ose shkojmi me tutje:
=Po'laci/
=Po'k-é-légi=(ne këtë rast kemi dy rrokje dygjuheshe te ngjitura si "po" e pastaj "k'é"/té dhe "léki" mbeti:
=Pok'lék, me siguri
="té likéni"
=Po'té'rrki katune te njohura te Drenicés, qe shtrihen mu ne Logina/Luginén/rrafshinen e Drenices, ti marrim edhe parashtesat: -ik, -ic, -nik, fush-tic, (kanë kuptimin "te vogla" te gjitha këto vende janë te emertuara nga véllahét qe mbanin blegtori, ishin past'hôr=kishin tûrishta/tôrishta thûrishta te thurrmé prej thuprave qe i mbyllnin bagetine ne tô, e jo nga sllavet..! - Dardan Leka Edhe një ngatrres me duket se është bër diku ne lidhje me rrethin e Podrimes, rrafshit te Dukagjinit..
=Podrimje që siaps disave, eshte perkthim nga sllavishtja:
=Nën Romen:ata qe kishin besimin e kthyer kah latinet/
=Roma
=Rima(sllave) mirëpo kur e shofim me ndryshe, e gjithe kjo fushë pershkohet nga lumi Dri dhe me duket se eshte bere ngatrresa: ne vend qe te thuhej; =banorët e lugut te Drinit=
=Po-Drina= eshte emertuar:
=Pod-Rima=podrimlja (nën Romén) me duket nuk i pershtatet gjeografise)
=Po Drin-â= ata që banojnë:
=TéDrini=te Drinit..
=MavRova=Rovina e Mav-e=Gropa, Humnera e Madhe ! - Dardan Leka na duhet humanizem, miresi e vetedije qe te perparojmi, lavderimet, mburrjet llafet ti lemi dhe t'iu veshemi punes..sidoqe te jete, ne sot jemi 8 milon...huazimet gjuehsore kane ekzistuar para 3000 e me shume vitesh...jemi sot keta qe jemi nje popull ne vendin tone.
- Dardan Leka Falem=hvala...
Sisa=cica, cecek
Skiure=kura, kuze
Skok=skok, skakati
Stan=stan,
Strakat=strjkati
Samatog=zmatok
Sapka=[pileus], capka
Thika=dyka, nuz
Timar/dimer=zima
Tium/tym=dym
Trec=cert
Tristog=tresu
Trup=trup
Tua=chocu
Tula=tehla,cihla
Ulk=vuk, wlk
Zamra=saumrak
Ziar=zar
Zelm=zel
Ziapa/zhaba=zaba - Dardan Leka Do te ndalemi ne disa fjale te perbashketa per ti analizuar rrenjet e tyre si fjala =grop=grob fjala, zar=pozhar, fjala sokol=zokorl= shpend shqiponje, thika=dyka, briski=britva, pellazk=bellashk etj...
Për Rilindjen ilire=shqiptare, Dardan Leka, Paris 2014
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire