10 avril 2013

Problemi pellazgë i rëndë si samari mbi shpin të gômarit...

Ka ardhur koha të mësohet e vërteta historike dhe jo sajimet politike

Nga Ilir Konti - Thu Apr 04, 10:26 am
Nga Fatbardha Demi
25.01.2012
“Ne nuk jemi të veçantë. E dashurojmë vërtet vendin tonë, por akoma më shumë dashurojmë të vërtetën dhe drejtësinë ” – Pashko Vasa
Shpesh, kam lexuar nëpër shkrime të ndryshme se “viti 2012 është viti i kombit shqiptar”. Sigurisht, shumica e lidhin këtë shprehje me rastin e 100-vjetorit të formimit të shtetit tonë, më 1912. Dhe ku ka më bukur se sa këtë përvjetor, ta nisësh me një ngjarje madhore në një Institucion si Universiteti i Sorbonës, siç qe mbrojtja e doktoraturës nga historiani shqiptar, Arif Mati, “Kërkime mbi pellazgët, origjinën e civilizimit grek” (3 janar 2012).

Na erdhi keq vetëm për Ambasadën e Shqipërisë në Paris, së cilës nuk i kishte ardhur akoma viti 2012 dhe, rrjedhimisht, nuk morën pjesë.
Pa u nisur nga titulli, siç mund të duket në pamje të parë, problematika e trajtuar nga historiani, nuk ka të bëjë thjesht me paraprijësit e “civilizimit grek”, një popullsi që, pa mëdyshje, nga të gjithë historianët është emërtuar “më e lashta në Europë”, por të trajtuar si “të zhdukur”, “të mjegullt” dhe “që nuk na ka lënë historinë e tyre të shkruar”.

Disa, këto studime shqiptare mbi pellazgët, i gjykojnë “për qëllime politike” (1) apo i hedhin poshtë, sepse “nuk janë pranuar përgjithësisht”.
Rëndësia e studimit të Arif Matit, qëndron jo vetëm tek vlerësimi i trashëgimisë së gjithanshme të lënë nga këta pellazgë hyjnorë, por edhe sepse lidhet me ORIGJINËN dhe GJUHËN e kombit shqiptar (trajtuar edhe tek libri “Shqipëria ose historia e një populli parahelen”.
Ky studim dëshmon që pellazgët nuk janë zhdukur si popull, por janë asimiluar, tjetërsuar dhe mbijetuar në ditët e sotme, tek popullsia e kombit arbër. Se, në studimin e trashëgimisë të popullsisë arbërore, gjendet material i bollshëm, për të zbuluar mendësinë, deshifruar shkrimet, emërtimet dhe domethënien e shumë simboleve “misterioze” apo fakteve historike të Lashtësisë së hershme. 
 “Përkrenarja e famshme kelte me brirë (cjapi apo dashi) që mbante Pirro II (319-272 p.k) ishte e ngjashme me atë të Aleksandrit të Madh. Të njëjtën përkrenare mbante edhe heroi kombëtar shqiptar, Gjergj Kastrioti (1405-1468).
Kjo vërteton zanafillën e përkrenares me brirë që mbahej nga sovranët, në veçanti nga ata me zanafillë thrako-ilire (2).
Po, kush ishin këta pellazgë, që u “sorollatën” si zot të deteve (deti Jon) dhe iu dhanë atribute të Perëndive, Mbretërve të tyre të famshëm? (shiko Niko Stillo “Etruskishtja Toskërishte”).
Këta banorë të parë europianë, që u shtuan në shumë “fise” dhe “fara”, i lanë jo vetëm një arkiv të pasur gjuhësor, por edhe të zbulimeve shkencore, kulturore dhe fetare, shoqërive të mëvonshme në Europë dhe bashkëkohëse në Afrikën Veriore, Azinë e Afërme dhe të Largët e deri përtej Oqeaneve. Gjithashtu, krijuan modele të drejtimit të shtetit dhe të edukimit të elitave të ardhshme, që frymëzuan edhe intelektualët e Rilindjes europiane të shek. 18-19. (3)
Një trashëgimi kaq e pasur e lashtësisë europiane, e krijuar gjatë 50 000 – 150 000 viteve, sepse gjuhët e njeriut të sotëm mendohet të jenë zhvilluar gjatë kësaj periudhe kohore (4) nuk mund t’i mbanin vetëm shpatullat disa shekullore të Greqisë, që fillon me shek. 6 p.k. me botimin e poemave të Homerit.
Nga shtjellimi i fakteve, autori pohon se  
“Gabimi më i madh i kryer ka qenë, sepse Greqia është vendosur në qendër të të gjitha studimeve historike dhe gjuhësore”, (5), megjithëse nga Homeri “Helenët nuk janë cituar kurrë si popull apo si komb”. (6)
Ky është thelbi i punimit prej 798 faqesh duke shfrytëzuar 338 autorë dhe të dhëna nga shumë fusha të tjera shkencore, të paraqitur nga historiani Arif Mati.
Në këtë studim, sillen dëshmi të autorëve të Lashtë, të papërfillura nga studiuesit e dy shekujve të fundit e, për rrjedhojë, të papasqyruara në librat e Historisë që studiohen sot. Gjithashtu, paraqiten fakte të deformuara, me të cilat çdo lexues do të mund të njihet me daljen në botim, në frëngjisht dhe në gjuhën shqipe, të librit të ri të Arif Matit.
Studimi dëshmon se I ka ardhur koha të mësohet nga brezi i ri, e vërteta historike dhe jo sajesat politike, të autorëve të lashtë e të ditëve tona. Për këtë qëllim, është e domosdoshme të rishikohet SKEMA e trajtimit të lashtësisë, nga ana e historiografisë europiane dhe asaj botërore.
Dhënia e titullit “Doktor në shkencën e historisë së Antikitetit (Greqia parahelenike) e Universitetit të Sorbonës”, dëshmoi vlerësimin më të lartë të punës së A. Matit, e nëpërkëmbur dhe e shpërfillur nga Albanologjia zyrtare shqiptare dhe një profesionalizëm shkencor të akademikëve francezë, Dominique Briquel, Charles Guittard dhe Guillaume Bonnet.

Përse duhet rishikuar skema e trajtimit të historisë së lashtësisë?

Pa njohur historinë ekonomike dhe politike të shekullit 18-19, nuk mund të kuptohet skema e ndjekur për hartimin e historisë së lashtë që studiohet sot, e cila bie ndesh me faktet historike. Çfarë shënoi shekulli 18-19 në Kontinentin Europian? Kjo periudhë emërtohet si koha e krijimit të shteteve-kombe, që “kishin një qëllim të dyfishtë: të ngrinin një fuqi ekonomike për të forcuar shtetin, dhe duke përfituar nga fuqia e shtetit, të favorizohet rritja ekonomike për ta pasuruar shtetin.
“Fitimi dhe pushteti duhet të trajtohen së bashku” shprehej tregtari dhe politikani anglez i shek. 17, Ser Josiah Child (7). Në këtë periudhë, midis mbretërive kishte një kundërshti të ashpër, shpesh të përgjakshme, për monopol tregtar, europian dhe ndërkombëtar, për zgjerimin territorial të shtetit dhe zotërimeve koloniale.
“Fitimi i kolonive ku ndodheshin minierat e metaleve të çmuara ishte qëllimi kryesor i zbulimeve dhe kolonizimeve” (8) Mjeti i vetëm për arritjen e këtyre synimeve ishte: një ushtri e fortë dhe një popull i motivuar, për të sakrifikuar jetën “për Atdheun”

Këta shekuj, shënuan kulmin e Rilindjes Europiane.

Disa historianë e përcaktojnë si një “revoltë” kundër kulturës mbisunduese franceze në Europën e asaj kohe. Një veprim, i nxitur si kundërveprim i pushtimeve të Napolonit (1769-1821). (9)
“Lufta kundër kulturës unike (shek. 18) kalon nëpërmjet mohimit të modelit francez” – shprehej Laibnici – është më mirë të jesh një origjinal i gjermanishtes, se sa një kopje e frëngjishtes” (10). Disa të tjerë e komentojnë si një nevojë për të krijuar një shtet-komb, që të kishte origjinën, gjuhën, folklorin dhe heronjtë e vet legjendarë, të cilët do ta lidhnin emocionalisht, popullatën shumetnike brenda kufijve të tij.
Një nga nacionalistët gjermanë të shek. 18, Fredrich Ludëig Jahn, theksonte kuptimin politik të idesë kombëtare: “Shteti nuk është asgjë pa popullin dhe një qeveri e mençur, nuk e vendos shtetin mbi popullin, por popullin brenda shtetit” (11).
Pavarësisht arsyeve të shumta, që sollën këtë lëvizje, fillimisht politike dhe intelektuale, e më vonë patriotike dhe çlirimtare, që të gjithë synonin të dëshmonin se sa “të lashtë” ishin dhe se meritonin të vlerësoheshin dhe të nderoheshin nga të tjerët apo të përligjej krijimi i shteteve të reja.
Historia e Lashtë që mësohet në të gjitha nivelet e shkollës, për popujt europianë, nuk është edhe aq “e lashtë”. Ajo është hartuar me materialin e mbledhur dhe studimet e folkloristëve, gjuhëtarëve, arkeologëve, historianëve dhe intelektualëve të fushave të ndryshme të shek. 18-19.
Për t’u përfaqësuar me një histori, duhej gjendur pasuria kulturore dhe origjina, e trashëguar. Veprat e Homerit, të figurave të politikës dhe kulturës më në zë, të Greqisë së Lashtë dhe Perandorisë Romake, përbënin materialin mësimor edukativ europian dhe ishin përfaqësuesit e vetëm të lashtësisë. (12)
Në periudhën e Rilindjes, filozofi C.F. Chasseboeuf-Volney, paraprijës i shkencave të etnologjisë, antropologjisë dhe sociologjisë së shek. 20, më 1795 pohon: “Duhej të kërkoheshin burime të tjera kulturore, të ndryshme nga ato të Greqisë dhe Romës” (13). Në 1800, Universiteti i Kopenhagenit shpalli konkurs për të zëvendësuar mitologjinë greko-romake, me atë gjermane ose kelte (14). Intelektualëve iu kërkua, të rizbulonin nga “goja e popullit” poemat “homerike” të vendit të tyre. I pari qe skocezi James Mancpherson, që më 1761, botoi “Fingal, Poemë e Lashtë Epike, në 6 vëllime, shkruar nga Ossian, i biri i Fingalit”, që “dëshmoi” se ekzistonin tradita të tjera në themel të kulturës europiane.
Por gjuhëtarët e kohës, faktuan se Mancpherson “nuk ka mundur të gjente epopenë e shek. 3, veçse në përfytyrimin e vet” (15). Përpjekje të tilla u bënë edhe në vende të tjera. Këto përpjekje poetike nuk shkonin më herët se mesjeta dhe dështuan me “vërtetësinë” e tyre historike.
Ishin gjuhëtarët gjermanë, që dhanë provat e para shkencore të lidhjes midis popujve “të vjetër” e “të rinj”, duke bërë krahasimin e fjalorit dhe strukturës gjuhësore të gjuhëve. Filologu gjerman, Friedrich von Schlegel, pohon se: “Sanskritishtja ishte një gjuhë farefisnore me gjuhën latine, greke, persiane dhe gjuhët gjermanike”. (16) Në këtë mënyrë, u gjend “filli” gjuhësor dhe historik, për të lidhur lashtësinë e popujve të shek 18-19, me po atë model “greko-romak”, nga i cili synuan të shkëputeshin dhe doli në dritë Historia e Lashtësisë së fiseve Ariane apo e popujve indo-europian.
Në “Fjalime mbi nocionin gjerman”, Fichte (filozof gjerman i shek. 18) vërente se vlera thelbësore e identitetit gjerman qëndronte në vijimësinë e jashtëzakonshme gjeografike dhe gjuhësore dhe vetëm gjermanët, “nga të gjithë nacionet e tjera të Europës moderne” kishin “mbetur në vendbanimet e tyre të origjinës së popullit nga rridhnin”, nga të cilët kishin “ruajtur dhe formuar më vonë, gjuhën origjinale”. (17)
Lashtësia greko-romake u quajt “djepi” i qytetërimit europian të shek. 18-19 dhe hyjnizohet deri në atë shkallë, sa mbreti bavarez Ludovik, në Mynih ndërton kopjet e monumenteve të Antikitetit të Athinës, duke përfshirë edhe Panteonin e famshëm.
Skema e “popujve arianë”, mohoi faktet historike, të qenies së një “Europe Pellazgjike” të lashtësisë
Në rast se Bashkimi Europian synon në një unifikim të politikave ekonomike, ushtarake dhe drejtuese, atëherë mund të themi në mënyrë figurative, se ai po shkon drejt modelit të “Europës” së popujve pellazgë, që shtrihej jo në kufijtë e sotëm kontinentalë, por në atë, që ne e emërtojmë “Hapësira Mesdhetare”. Kjo hapësirë përfshinte pjesën më të madhe të Kontinentit Europian, Azisë së Afërme dhe pjesën veriore të Afrikës.
Niveli shoqëror, kultura fetare, zbulimet e shumta: në ndërtim, në përdorimin e pasurive natyrore, njohjes së ligjeve të natyrës, etj. e kësaj Europe Pellazgjike, rrezatohej në hapësira shumë më të largëta, nëpërmjet rrugëve tregtare (“rruga e mëndafshit” u fillua prej tyre) dhe pushtimeve koloniale (Veriut të Europës së sotme, të Azisë së Mesme dhe të Largët), duke u bërë një burim grumbullimi të pasurive marramendëse të dinastive të tyre.
Në këtë hapësirë (që shtrihej në tre kontinente), gjallonin shumë fise dhe fara, të një gjaku dhe gjuhe, që kishin faltoren e tyre “Dodonën” në Thesproti, tek e cila vinin e faleshin nga çdo cep i Perandorisë. Në këtë “Europë Pellazgjike”, komunikimi – “Fjala” ishte “masmedia” dhe “Morali” – garancia e Konventave të Europës së sotme dhe përbënin bazën e edukimit të elitave të ardhshme drejtuese.
Fillimisht, në “Veriun” e Europës së Lashtë, (nga Danubi e deri në Jon), ku praktikuan metalurgjinë dhe nisën shpikjet e tyre të para, që i bënë “superfuqi” ushtarake, bujqësore dhe detare, më pas “qendra” u spostua në Afrikën Veriore, ku vijoi të lulëzojë shkenca dhe besimet, që i dedikohen Perëndisë-Thotë, si mjete të sundimit dhe të drejtimit, e për këtë arsye, i mbanin në kasafortën e padepërtueshme të pushtetit të priftërinjve.
Vetëm njeriu me aftësi të dallueshme, mund t’i merrte këto dijeni në formën e mësimeve gojore, duke ushtruar në maksimum memorien, përmes një periudhe të gjatë kohore prej 15-20 vitesh. Ata u bënë më vonë “mësues” dhe drejtues të fiseve të tyre të origjinës (Greqi, Romë, bregun e Azisë së Afërt) apo të grupimeve “të reja” (Kristianizmit dhe Islamizmit, etj).
“Të gjithë udhëheqësit e mëdhenj fetare, prej Moisiut deri te Krishti, kanë qenë Initiates të Mistereve Egjiptiane (të shkollës së Thotit pellazg – shën. im). Kjo shpjegon se përse të gjitha fetë, në dukje të ndryshme, kanë një bërthamë të përbashkët ngjashmërie, besimin tek Zoti, besimin te pavdeksia dhe kanë një kod etik (18)
Në shekujt që pasuan “qëndra” e kësaj “Europe Pellazgjike” shkëlqeu në politikë , shkencë dhe kulture në jugun ballkanik (Athinë, Spart), bregun perendimor te Azise se Afert dhe gadishullin italik (Perandorinë Romake) pothuaj me po atë territor gjeografik.
Në këtë hapësirë Pellazgjike, komunikimet tregëtare, kulturore, fetare apo fushatat pushtuese midis fiseve dhe farave të një gjaku (siç ndodhi në Trojë), nuk u shkëputën asnjëherë, dhe sot i befasojnë dhe i çoroditin studiuesit me ngjashmëritë e dukshme ndërtimore, të poçerisë, perëndive dhe sidomos toponimeve, të aritura deri në ditët tona.
Kudo në këtë hapsirë, ata ndiheshin si në shtëpinë e tyre. Kudo gjenin fise të ngjashme, me po atë gjuhë të folur në dialekte të ndryshme, por shumë të qartë për të gjithë.
“Nje gje eshte e sigurt, se pellazget dhe etrusket kuptoheshin midis tyre: sintaksa dhe struktura e gjuhes etruske rigjendet ne shqipen e sotme, prej me shume se 2000 vjetesh me pas, pa folur per toponime dhe antroponime te shumta te cilat shpjegohen fale kesaj gjuhe“ (29)
Sulmet e popullsive të huaja, të cilët ishin në kërkim të vëndeve të begata dhe të përshtatshme klimaterike, nga Veriu dhe Lindja, gradualisht e shkatëruan “Europën Pellazgjike. Këtu, tretet Historia dhjetra-mije vjeçare e “Europës Pellazgjike” dhe ndërtohet Historia e Lashtësisë dymijë vjeçare e Europës Indo-Europiane, që studiohet sot.
Kjo histori ,në tekstet mësimore, fillon me pushtimin e Kontinentit nga fiset “indo-europiane”nga Azia e Largët. Ne studimin e tij “Gjuhesia Ballkanike” Pr. Shaban Demiraj pohon se :“Të dhënat arkeologjike dhe historike dëshmojnë se Gadishulli Ballkanik ka qenë i banuar nga popuj të ndryshëm edhe para ardhjes së fiseve i.e. (=indoevropiane), që e kanë “indoevropianizuar” atë prej kohësh të hershme (20)
Ky është edhe “blloku”i parë që duhet shëmbur nga “muri” i Historisë së sotme të Lashtësisë. Arif Mati deshmon se “Nuk ka patur pushtim të Europës nga Azia, përpara atij të Hunëve, të Alainëve, të Avarëve , në shk 4/5 e të bullgarëve në shk 6/7 apo të magjarëve (hungarezëve) në shk 9 pas Krishtit. ( 21)
 “Europa Pellazgjike” u flijua në shk 18-19
“Shumë njerëz habiten kur mësojnë se Modeli Arian (Historia e sotme e Lashtësisë –shën im) , që shumica prej nesh ka arritur ta besojë, është zhvilluar vetëm përgjat gjysmës së parë të shk19 (22).
Lashtësia , ku gjetën burimin artet, shkenca, filozofia, format drejtuese të shtetit dhe lindën ideologjitë politike, ju atribuan tërësisht jugut të gadishullit ballkanik, të emërtuar më vonë Greqia Antike. Nga shqyrtimi i fakteve Arif Mati ju drejtohet studiuesve te lashtesise:
“A nuk është lajthitje të këmbngulish të emërtosh pa prova të prekshme, sikur të jetë “greke” gjithshka që në të vërtetë nuk ka qënë e tillë? Fraza “përpara mbritjes së grekëve”, e përmëndur nga autorët antike, (Hekate i Miletit dhe Herodoti etj)…do të jetë shpërfillur nga autorë të shumtë moderne” (23) “Nëse ne kerkojmë në legjendat e lashta, mitet historike apo shkrimet më të lashta greke, nuk do të gjejmë asnjë gjurmë të emrit grek, apo Graikos, Helenëve apo Dorianëve!” (24)
Arësyet e mohimit të “Europës Pellazgjike” janë të shumta :
 E para - për faktin e thjeshtë se gjatë Rilindjes(shk 18-19), “lashtësia greko-romake ishte burimi i vetëm i kulturave bashkohore”(25) dhe shkencat gjuhësore dhe arkeologjike, ishin në hapat e tyre fillestare.
E dyta – se Historia e Lashtë e shekujve para dhe pas lindjes së Krishtit, “u ndërtua” sipas ideollogjisë së “njeriut progresist” (të Fuqive industriale dhe ushtarake europiane) të shk 18-19 për interesat e shtetit që përfaqësonte, i cili pretendonte një “lashtësi” që nuk e kishte si popull. Historiani francez Leon P. Homo (1872-1957) në librin e tij “Italia zanafillore” vëren se:”kjo nuk është e gjtha, (lashtësia) jo vetëm është shpikur, por edhe është shtrëmbëruar. Një numër ngjarjesh bashkohore projektohen në të kaluarën, e cila kësisoj gjëndet e sajuar me imazhin e të sotmes…Shpërfytyrohet ose të paktën shuhet sensi i historisë, pra duke e përpunuar rrëfimin e ngjarjeve të lashta për shkak të prirjes për krenari kombëtare “(26)
Së treti se “Historia” e këtij “njeriu progresist” që i përkiste “Rendit të Ri”, simbol i zhvillimit (industrial dhe tregëtar) dhe pushtetit (kolonial) ishte e pamundur të lidhej me “Europën Pellazgjike”, që përfshinte pjesë të kontinenteve të tjera, ku në shk 18-19 jetonin akoma “popuj të pazhvilluar” , e për këtë arësye duhej çpërfillur. Rilindja ka mësuar shumë nga tradita greko-romake, në trajtimin e Historisë. “Dionisi i Halikarnasit…ka bërë gjithshka për t’i ndarë të dy etnitë: duke i bërë Etruskët (fis pellazge-shën im) barbarë dhe Pellazgët, (i kthyen –shën im) në grekë të ardhur nga Greqia për të kolonizuar Italinë, dhe si rrjedhojë t’i kthejë romakët në pasardhës të denjë të një populli të qytetruar siç janë grekët, (27) Për t’i bërë të besueshme këto teza, “studiues të famshëm kanë qënë të përfshirë në përdorimin e së shkuarës për qëllime politike” (28)
Se katërti, “Europa Pellazgjike” me misteret, gjuhën dhe botkuptimin e saj fetar dhe kulturor, ka mbetur e pazbërthyeshme në ditët e sotme. “Për fat të keq për Modelin Arian, gjatë 160 vjetëve të shkuara, filologjia indo-europiane dështoi në dhënien e ndonjë ndihme për shpjegimin e miteve dhe të fesë greke” (29) Kjo edhe për shkak të çpërfilljes së historisë, traditës kulturore dhe gjuhës së popullit arbër, për aresye ideologjike dhe politike.
Arif Mati sjell fakte te shumta se “Shqiptaret jane jo vetem pasardhesit direkt te Ilireve, por njëkohësisht edhe “të një gjinie” me vëllezerit e tyre të gjakut Thrake, Frigjasit, Getët, Dakët, Epirotët dhe Maqedonasit, të gjithë të dalë nga populli i pamatë etnik pellazgjik” (30)
E gjithë ngrehina e Lashtësisë së vetë Greqisë (e ndertuar në shekullin 18-19) , u bazua gjithashtu tek “filli” gjuhësor i “greqishtes së lashtë”, tek epopeja e Homerit dhe zbulimi i teksteve të “Linearit A” dhe “Lineari B” . Në fakt, pohon studiuesi Arif Mati, ajo “është më afër dialektit geg (të shqiptarëve) të sotëm , se sa ndaj gjuhës së sotme greke! (31) Ajo që duket të jetë “greqishtja e lashtë” apo dialekti “miken” nuk është gjë tjetër veçse “pellazgjishtja e lashtë” (32) Në periudhën e Rilindjes pati shumë studime të gjuhëtarëve gjermanë, por edhe atyre arbëreshë, për gjuhën shqipe, por qëllimisht u lanë jashtë teksteve historike. Studiuesi arbëresh Xhuzepe Krispi, pohon se “duke gjurmuar origjinën e gjuhës greke, është gjë e bukur të vëresh se ajo të kthen ,në pjesën e saj më të madhe, te shqipja…gjuha me të cilën flitej në shekuj para Homerit “ (33).
Por, “njëriu progresist” i shk 19, nga maja e Olimpit të politikës europiane të asaj kohe, kishte vendosur ta fshinte jo vetem nga Historia, po edhe nga harta Europiane këtë popullsi, megjithëse kishte “ një gjuhë autoktone që ngjitet më tej se Neolitiku»(34)
“Ky studim mbi Pellazgët, – shprehet në mbrojtjen e doktoraturës, historiani Arif Mati- na çon për të menduar dhe për të bërë pyetje në lidhje me origjinën e Greqisë, të grekëve ,të historisë së tyre, të kulturës dhe gjuhës së tyre.”
Vetëm atëhere, Historia e Arbërve, do të zëre vëndin që i takon, në Historiografinë e Lashtë Europiane dhe atë Botërore. Vetëm atëhere, Historiografisë së Lashtësisë, do t’ikthehet MORALI i saj shkencor, dhe kjo, në saj të një pune shumëvjeçare, metodikës shkencore dhe një përkushtimi të palëkundur ndaj së vërtetës historike , si ajo e studiuesit Arif Mati.
(1) – Anthropological Journal of European Cultures, 2009. PELASGIC ENCOUNTERS IN THE GREEK-ALBANIAN BORDERLANDBorder. Dynamics and Reversion to Ancient Past in Southern Albania . Gilles de Rapper
(2) – f478 Arif Mati “Mikenet=Pellazget” Plejad,2008.
(3) – f193 Martin Bernal “Athina e zeze” shtepia bot “ 55” ,2009
(4) – Saimir Lolja “Gjenet, Popuj, Gjuha” Shekulli 20-05-2004
(5) – f38 Arif Mati “Mikenet=Pellazget” Plejad,2008.
(6) – f. 579 Arif Mati “Shqiperia ,Odisea e pabesueshme e nje populli parahelen” Plejad, 2007
(7) – f207 Rondo Cameron – Larry Neal “Historia ekonomike e botes,nga prehistoria deri ne shk 17” , 2009
( 8) – f212 po aty
(9) – f38,39 Patrick J.Geary “Il Mito delle Nazioni” , 2009
(10) – f 33,42 Annë-Marie Thiesse “Krijimi i identiteteve kombëtare” Prishtinë, 2004
(11) – f 74 po aty
(12) – f31 po aty
(13) – f60 po aty
(14) – f59 po aty
(15) – f27, 29, 31 po aty
(16) – f41 Patrik Geary “Il Mito delle Nazioni” , 2009
(17) – f39,40 po aty
(18) – f 297,298 George James “Trashegimi e vjedhur”, 2009
(19) – f125 Arif Mati “Mikenet=Pellazget” Plejad ,2008
(20) – Shaban Demiraj“Gjendja gjuhësore e gadishullit ballkanik në lashtësi” tek ‘Gjuhësia Ballkanike” Kap II (dielli.net/pdf/historia/GjuhesiBallkanike.pdf )
(21) – Arif Mati, intervista 2007 “Deri më sot, nëpër shkolla mësohet një Histori e cunguar”
(22) – f29 Martin Bernal “Athina e zeze” shtepia bot “ 55” ,2009
(23) – f35 Arif Mati “Mikenet=Pellazget” Plejad,2008.
(24) – f.41 po aty
(25) – f31 Annë-Marie Thiesse “Krijimi i identiteteve kombëtare” Prishtinë, 2004
(26) – f 127 Arif Mati “Mikenet=Pellazget” Plejad,2008
(27) – f123 po aty
(28) – f25 Patrik Geary “Il Mito delle Nazioni” , 2009
(39) – f379 Martin Bernal “Athina e zeze” shtepia bot “ 55” ,2009
(30) – Arif Mati, intervista 2007 “Deri më sot, nëpër shkolla mësohet një Histori e cunguar”
(31) – f235 Arif Mati “Shqiperia ,Odisea e pabesueshme e nje populli parahelen” Plejad, 2007
(32) – f22 Arif Mati “Mikenet=Pellazget” Plejad,2008.
  1. – f11,12 Xhuzepe Krispi “Shqipja nënë e gjuhëve”2009
  2. (34) – f 281 Arif Mati “Shqiperia ,Odisea e pabesueshme e nje populli parahelen” Plejad, 2007
Short URL: http://www.gazetarepublika.al/?p=1321


Prof. dr. Skënder Rizaj :«Me fjalë të tjera, mbi substratin e kombit pellazg fillojnë të lindin kombet e rinj: ilir-shqiptar, armen, indian, iranian, helen (grek), arab etj. Për këtë arsye edhe në gjuhën armene, indiane, iraniane, greke, hebreje dhe arabe ka fjalë pellazgjike- ilire-shqipe». 

Duhet te habitemi, patjetër se, problemi pellazgjikë krijohet nga nga vetë ne shqiptarët dhe atë nga mos dija jonë, sidomos këtyre 10 viteve te fundit.Te thuhët se edhe hindushtja që sot në Indi jetojnë më shumë se 1 Miliard banorë, dhe se kjo gjuhë e tyre paska rrënjët nga pellazgjitshtja e gadishullit tonë, është një papergjegjësi nga studiuesit apo shkrimtar te librave me këto permbajtje historike që i lidhin doemosdo me bindjet e tyre se edhe ne populli shqiptar jemi pellazgë, por që librat shkëncorë si dhe Akademia jonë si dhe europiane, e kanë studiuar mirë deri në rrënjë problemin pellagë dhe sot asnjë Univerzitet i botës nuk mirret me pellazgët, ndoshta ne do thoshim se, "jo, e bëjnë se na e kanë inati"..si jemi mësuar..etj.


Pellazgjishtja:
Gjuha e pellazgëve, një gjuhë e panjohur: disa të dhëna nxirren në mënyrë të terthortë. Janë veshtruar si mbeturina të Pellazgëve disa fjalë të greqishtës dhe disa emra vendesh, personash e perëndish me disa prapashtesa të veçanta, që nuk kanë të njejtat tipare fonetike që nuk karakterizojnë greqishten.

Janë bërë përpjkje për të zbuluar lidhjet e pellazgjishtës me gjuhë të tjera indoeuropiane dhe janë sjellë të dhëna me interes që kanë çuar përpra trajtimin e këtij problemi.
Pellazgjishtën e kanë afruar atë herë më ilirishtën dhe nëpërmjet saj me shqipen, herë me trakishten, herë me gjuhët gjermanike dhe =BALTO-SLLAVE=, herë me gjuhët =anatolike= etj.
Megjithatë përkatësia etnike e pellazgëve dhe përkatësia gjuhësore e tyre nuk janë zgjidhur përfundimishtë.
Që në shekullin XVII-të por veçanërisht me Rilindasit e shekullit XIX-të u hodh e u trajtua teza e lidhjes së pellazgëve me shqiptarët dhe të pellazgjishtës me shqipen, nga studiues shqiptarë e të huaj.
Për të treguar lashtësinë e popullit tonë, tezën prejardhjes pellazge të shqiptarëve e shtjelluan sidomos rilindësit Jeronim De Rada, Pashko Vasa, Naim Frashëri, Sami Frashëri etj, dhe e popullarizoi nëpër Europë veçanërishtë albanologu Hahn.
Kohët fundit këtë tezë e ka mbrojtur edhe Spiro Konda në librin: Shqiptarët dhe problemi pellazgjikë, botuar greqishtë dhe shqip 1952 Tiranë.

Përgatiti për Fjalorin Enciklopedik Shqiptar 1985
Seit Mansaku
 
Ndërsa, autori tjetër, R.d'Angeli e thotë edhe më ndryshe...për ata që kanë pasin leximin dhe kuptimin se çka do thotë autori rreth pellazgëve e ilirve... i mbetet pergjegjësija lexusit, unë nuk mundem ti ndihmoje, i kam thënë te gjithat rreth hulumtimeve mbi pellazgët në dosjet tek profili, dhe e thëmë haptas, unë mbeshtes vetëm Akademin e shkëncave të Shqipërisë, nuk e perkrahi tezen pellazge por vetem atë Ilire..
Qe këtu edhe versioni tjetër i studiueve të tjerë, që pas shembjes së sistemit socialistë bota shqiptare infektohet me mite e përralla pellazgjike, pa e ditur deri me sot, se, kush ishin pellazgët dhe nga vinin ata e qfarë gjuhe flisnin..

Ndërsa, në një tom tjetër botuar në Tiranë, nga Enigma lexojmi këtë:
Enigma, faqe, 80, R.d'Angeli: "Ilirët janë i njëjti popull me trakët që te dy janë të racës pellazge: pra te bardh. Origjina e tyre e parë duke përfshirë skitët, bie në Turkmenistanin e sotëm; atje u shfaqën stërgjyshët(stregjyshët) e tyre të parë, me kalimin e kohës, nën shtytjen e mongolëve që vinin nga Lindja, trakët, ilirët dhe skitët u detyruan pak nga pak, që të shkonin më në perëndim.."

Kurse Verisioni në Internet në te gjitha gjuhët është kështu;
"Tregimin e tij autori i Enigmes e fillon nga vitet 2500 dhe 1800 para krishtit...
R.d'Angjeli:  gjatë migrimeve të ilirëve, trakëve dhe skitëve, që të gjithë pellazgë, që vinin nga Turkmenistani i Azisë, të shtyrë nga mongolët të cilët vinin nga lindja. Autori përshkruan migrimet që arrijnë në Karpatet dhe duke vazhduar më tej, qoftë drejt Vienës, Venecies apo Detit të Zi, dhe Detit Kaspik, Thrakës së sotme, pra Bullgarisë, Maqedonisë, etj..drejtë Shqipërisë dhe bregut të Adriatikut". ...

Sipas këtyre studiuesve(shkuesve), Turkmenistani na qenka djepi i pellazgëve dhe i yni ?

Pritni tani se, nuk ka perfunduar jo: autor mbi autor, shkues mbi shkrues; "Enigma faqe: 377, botimi 1991, perkthim nga origjinali. tek kapitulli; Origjina e Serbëve lexojmi këtë; R.d'Angeli: "Territori që përfshinë jugosllavinë e sotme, para qfaqqjes së serbëve në këto vise, ishte e banuar prej kohërave që s'mbahen mend, nga pellazgët ku pastaj vijnë dhe iu shtohën më vonë, në fillim të mijvjeçarit të III-të para krishti popullësi tjera gjithashtu pellazgjike, që vinin nga territoret e Polonisë dhe Gjermanisë së sotme, të cilve, banorët autoktonë iu dhanë emrin Ilirianë, që do thotë sipas gjuhës së sotme shqipe: =të lyëritë=ose të ngjyër me dhjäm, ose te dhjamosurit, ose té zhyturit... Më kohën këta imigrant të Veiut dhe autoktonë (vendas) pasi që ishin të njëjtës rac dhe flisnin gati të njëjten gjuhë: pellazgjike, u shkrijten dhe vijuan pastaj te quhën te gjithë Ilirë".
Vijiojmi edhe më tej ? 
Tek mbishkrimet e Karrisë, Robert D'Angeli pershkruan tentimet e deshifrimeve të mbishkrimeve në një permbledhje të këtyre teksteve dy gjuhësore, karriene dhe greke në volumin e famshëm Titulli Asiae Minoris vol. titull Lyciae, 1901,
R.d'Angeli: "mirëpo dijetarët nuk pajtohën më këto deshifrime, "ku shumica e tyre pohojnë se tekstet likiane janë të shkruara në gjuhën indo-gjermanike, poashtu edhe më parë studiuesi Grotefend pohonte se gjuha likiane ishte indo-gjermanike, sipas teksteve në fjalë, ndersa studiues tjerë pohojnë se, këto mbishkrime të zbuluara në Azinë e vogël janë në gjuhën sllave, do thotë ariane ose pellazgjishtës së vjetër, ky ishte mendimi i Shodzkos, ndërsa Konder ka gjetur se gjuha karriene është një dialekt më origjinë nga popujt e Vanit, do thotë Albania dhe Armenia e Kaukazit".
Perkthimi i sakët nga Enigma faqe 322 --- 323 Botim viti 1991 nga origjinali, mirëpo në versionin e botuar shqip nuk e kamë hasur këtë permbajtje; shtrohet pyetja, pse ? Pse iu fshihen lexuesit shqiptar ky paragraf si dhe shumë tjera ? ...shkojmi edhe më tutje se diku dreçi është ulur kêmbëkryq e né ende nuk e kemi kuptuar apo jemi të verbër, preferojmi se çka na thonë te huajt e jo Akademia jonë, pse ?
R.d'Angeli: "Për të dëshmuar se shqiptarët Toskë tê sotëm e kanë marrur emrin nga Etruskët të cilët erdhen nga Italia për tu vëndosur në këto vise të quajtur Toskënia dallohet nga gjysma e shqipëtarëve tjerë".

R.d'Angeli: "Dhe për t'iu bërë ballë këtyre toskëve që imigruan në Shqipëri, pjessa tjetër e shqiptarëve ishin indigjenë, vëndas, në viset që quhët Gheghënia....! R.d'Angeli: "Edhe një dëshmi tjetër se shqipëtarët Toskë janë pasardhësit e Etruskëve të vjetër, të ardhur nga Italia...dhe vëndosën në Shqipërinë e mesme, në ato vise ku Pol Emili i kishte shkatërrrua rreth 168 164 para krishti, dhe nga kjo kohë, edhe sot dialekti i tyre, mëgjithëse të vëndosur më afër Greqisë dhe në kontakt më ta, ngjanë më shumë si tek latinët se sa të grekëve të vjetër."

R.d'Angeli: "Pra, gjuha shqipe që gjuhëtarët dhe etnologet e kanë anashkaluar apo harruar, gjuhë e cila ka aftëisnë të na japi provat e egzistencës dhe mbijetesës së Pelazgëve dhe se ende edhe sot kjo gjuhë neve na mundëson ta deshifrojmi gjuhën Etruske ose të quajtur gjuha shqipe e dialektit Toskë që fllitet sot në Gadishullin Ballkanik dhe më gjerë ...." RD. Enigma 1991,
 
Ta lexojmi edhe këtë definicion me vëmendje ju lutemi; 
Sipas Robert D'Angeli, nxjerrur nga Enigma, botim i vitit 1991. "...shumica e gjuhëve edhe dialekteve pellazgjike të vjetra kanë humbur prej kohesh, njashtu si humbi gjuha hitite, etruske, lidiane e bizantine, por edhe ka edhe të tjera që kanë shpetuar, disa gjuhë në Azinë e vogël, në Toskanë, dhe bregdetin Adriatikë, dhe nëse sot ende ndihen elemente pelazgjke në Greqi, në Italië, në Sicilië në Korzikë si dhe Sardenjë e tjera; R.d'Angeli: "Mos të harrojmi se, duke u bazuar në të dhënat tjera, ne nuk do kerkonim nga shqiptari i sotëm, që ka nevojë të riformohet, i cili për shkaqe të situatës gjeografike dhe shkaqet e rrëthanave tjera, është vonuar për sa i përketë civilizimit të sotëm, ===ti permbledhin të gjithë termat e të gjitha format që i flisnin popujt e vjetër pellazgë ====dhe ====duke iu falemenderuar =kontaktit= të tyre "më popuj të ndryshëm" "sot shqiptarët e kanë zhvilluar dhe "perfekcionuar" gjuhën "e tyre" gjatë mivjeçarve të kaluar "përmes huazimeve të duhura" e "të pasururuara".

 Lexojeni  me kujdes ju lutemi ...flm ! ="duke iu falemenderuar kontaktit të tyre = "me popuj të ndryshëm" ..."sot shqiptarët e kanë zhvilluar dhe "perfekcionuar" gjuhën "e tyre"....."përmes huazimeve të duhura"  "e të pasururuara"

Ata që mundohën ta shembin AKADEMINË TONË dhe tezën ILIRE për mendimin tim gabohën !
Te VETMIT që sot e kundershtojnë tezen ILIRE dhe e INJOROJNË Akademinë TONË JANË SERBËT por ne nuk do të ndryshojmi historinë sipas deshirës së tyre, pra, ne do MBESIM ILIRË dhe krenar që sot JEMI SHQIPTAR !
Dhe për te perfunduar kulmin, 20 vite pasi që Râ Akademia, ra edhe pushteti...secili sot çpik teori në vete, deri dje ishim Ilirë, sot pellazgë, po nesër athua do zgjohëmi më ç'farë prejardhje ?...pikërishtë, këto 20 vite Shqipëria është në situat të vështirë ekonomike, papunësi e madhe por askush nuk e qanë hallin, vetëm shtypshkronjat lulzojnë, nuk njohin krizen...libra shtypen me tona, dhe kjo e fundit ëshë një libër nga studiuesja, Anila Omari, këtu keni intervisten:
 Albert Zholi: "-Cilat janë prejardhjet e dy gjuhëve dhe a kanë ndikim ato tek njëra-tjetra"?
Anila Omari:"Gjuha shqipe dhe gjuha serbe janë gjuhë të familjes indo-europiane dhe në këtë rrafsh mund të kenë pika të përbashkëta të trashëguara nga paraardhëset e tyre"...."shqiptarët e serbët kanë patur stergjysh të perbashkët ?
  Nuk e di se si nuk na mban ende tokaaaaa ?!..."mund të kenë pika të përbashkëta të trashëguara nga paraardhëset e tyre" ?! 
Ju lutemi, Mbi ç'farë bazash mbështetet autorja Anila Omar se, ne me serbët kemi paraardhësit e njejtë ?
Prof. dr. Skënder Rizaj: "Gjykuar sipas këtyre burimeve shkencore të dorësa së parë etnonomet pellgaz (sipas metatezës (venkëmbimit): pellazg, ilir, shqiptar (alban, arban, arnaut) janë sinonime. Pellgazët (pellazgët) – ilirët- shqiptarët janë popull hyjnor. Edhe gjuha e tyre (pellgfazishtja (pellazgjishtja) – ilirishtja- shqipja është gjuhë hyjnore dhe universale, gjuhë kjo e cila nga koha e Profetit Adam (Adem) e deri para 3400 vjetëve është përdorur nga të gjithë popujt e rruzullit tokësor"

Ju lutemi miq te nderuar, duhet te zgjohet opinioni, ne kërkojmi mos ndryshimin e historisë sonê nga Turqia, por, si ka mundësi kjo që sot, historianët shqiptar me titujt Dr. Pr...te shkruajnë hitorinë epopullit shqiptar, te cilët e thonë se," i tërë rruzulli toksorë fliste shqip" ? kjo është çmenduri ! ..te shohim edhe më tej.. 
Prof. dr. Skënder Rizaj:"Porse, për shkak të mëkateve të bëra i Plotfuqishmi dhe i Gjithëdijshmi =All-lläh= në Babiloni të Mesopotamisë jo vetëm që i dënoi pellazgët mëkatarë me dënime të ndryshme, me fenomene natyrore, por edhe gjuhën e tyre e përziu, në mënyrë që të mos mundin më të merren vesh ndërmjet vedi. Në këtë mënyrë, nga gjuha universale dhe unike Zoti krijoi tri familje gjuhësore: Familjen gjuhësore evroindiane (e jo indoevropiane siç pohojnë indoveropeistët) shqipja, armenishtja, gjuhët gjermane, greqishtja; gjuhët kelte; gjuhët indiane- sanskrite; gjuhët iraniane (persiane); gjuhët balto-sllave; gjuhët italo-latine); Familjen gjuhësore semite fenikishtja, hebraishtja, arabishtja, etiopishtja..."... ô Zot, shpetoje popullin shqiptar nga padituria !
Dhe kulmi...!
Mos te infektohemi pas pellazgeve nëse nuk e dijmi se nga vinin dhe se çfarê gjuhe flisnin, si duket ne sot dolem nga ndonjê burg, si ai i Alkatrazit..kurse dihet para 150 viteve se dosja pellazge u mbyll dhe se nuk ka lidhje dhe nuk shkonë fare ne interesin tonë; jemi ilirê dhe krenar që jemi shqiptar ! 
 The Pelasgians were of Sclavonian origin ? 
John Will Donaldson: "It has been proved that the Sarmatians belonged to the parent stock of the Sclavonians; and we find in the Sclavonian dialects ample illustrations of those general principles by which the Scythian languages seem to have been characterised. Making, then, a fresh start from this point, we shall find an amazing number of coincidences between the Sclavonian languages and the Pelasgian element of Greek and Latin: most of these have been pointed out elsewhere1; at present it is only necessary to call attention to the fact. So that, whichever way we look at it, we shall find new reasons for considering the Pelasgians as a branch of the great Sarmatian or Sclavonian race. The Thracians, Getas, Scythse, and Sauromatte, were so many links in a long chain connecting the Pelasgians with Media; the Sauromataa were at least in part Sclavonians; and the Pelasgian language, as it appears in the oldest forms of Latin, and in certain Greek archaisms, was unquestionably most nearly allied to the Sclavonian: we cannot, therefore, doubt that this was the origin of the Pelasgian people, especially as there is no evidence or argument to the contrary. But, to return to Italy, who were the old inhabitants of that peninsula? Whom did the Pelasgians in the first instance conquer or drive to the mountains? What was the origin of that hardy race, which, descending once more to the plain, subjugated Latium, founded Rome, and fixed the destiny of the world ?
Burimi; Varronianus: a critical and historical introduction to the ethnography...

Par John Will Donaldson...
Pra, kur nuk e dijmi se nga erdhen pellazgët më mirê te mbesim ilirê, ata që jemi sot më emrin shqiptar e mos te shkojmi me kokë drejtê një muri apo te rreshqasim mbi akull pa patur nevojen fare ...

Ju faleminderit për mirkuptimin, shëndet!




Burimet:http://www.alb-observer.com/2013/04/ka-ardhur-koha-te-mesohet-e-verteta-historike-dhe-jo-sajimet-politike/pelazge/

02 février 2013

Fjalë shqipe në tekstet e autorëve grekë

A flisnin ilirët shqip?


Deshirat pêr të hasur në gjurmët e ndonjë shkrimi te vjetër në gjuhen ilire e qe mund te kuptohej edhe në shipen e sotme kurrë nuk është shuar qe nga Hahn e deri tek i madhi Qabej, i cili thoshte se një ditë ndoshta edhe një bujk një fshatar i
thjështë më penden apo pllugun e tij do te nxirrte një shkrim te vjetër mbi ndonje guri apo rrasë dhe do te dokumentohej se me te vertete ne keto trojet e sotme te ballkanit ku flitet shqipja dikur kan jetuar edhe stergjysherit e tyre ilirët, për këte jam i bindur"... thoshte Akademik Qabej i thoshte e dhe vajzes se tij Brikenes e cila në një Konferenc te mbajtur para disa muajsh në Paris e emocionuar me këtë rast foli per biografin, jeten dhe vepren e babait të saj ku ajo na rikojtoj momentet e fundit te kolosit historianit te gjuhes shqipe në pragë të ndrrimit të jetes...

Si deshmi e kohës ne ketë konferenc foli Pr. Remi Pernaska si bashkohes i Qabejt dhe si bashkepunues i tij i ngushtë.

Kaluan disa muaj dhe nga kjo konferencë gjithnje me shkonte nder mend se atje diku një fshatar ne ara duke rrotulluar me pllug aren do i nxinte pllugu  në një rras guri me një mbishkrim......

Mirëpo kohë pas kohe mirresha edhe me keto hulumtimet e perditshme edhe une si ai bukju ne ara, prore duke rrotulluar faqet e librave te ndryshme një nga një thuaja se do ta gjeja ndoshta keshtu ate shkrim te famshem që e presim të gjithë jo te shkruar në rras..por në letër !

Kisha leuar mjaftë libra te ndryshme me permbajtje historike per pelasget etrusket iliret e thrakast keta qe i ndoqa edhe pertej atlantikut dh i gjeta tek civiliimi Maja...
Pershtypje të veçant një dite mê la Historiani dhe gjeografi i famshëm danez, Konrad Malte Brune i cili pershkruan mjaftë bukur ne nje volum te posaqem hollesishtë origjinen e shqiptarëve e sidomos interesimi per gjuhen shqipe nê "Saktësia e historisë se popujve..." liber qe e kisha leuar disa here dhe mora shenime nê leter në një paragraf teper interesant; " gjuha shqipe është me sigurinnjëra nder gjuhet me te vjetrate europes... dhe se ilirët ishin te paret e tyre"...
Malte Brune shtron shumë e shumë pyetje; nga erdhi kjo gjuhë kush ishin ata qe e flisnin më parë?
Pse nuk u gjetë asnjë shkrim në këtë gjuhën e vjetër ilire ?

Me tutje autori citon edhe referancat e një autori të vjetër grekë, Aristofanin i cili në komedin e tij te famshme "Zogjët" autori pershkruan saktësishtë fjalët e një Personazhi te tij barbar te një Triballi i cili nuk di te flasi greqishtë por shprehët në gjuhën e tij tribale...dhe Malte-Brune e nxjerrë këtë dëshmi në vepren e tij ku thotë se, «veshtirë është te deshifrohen këto dy tri fraza tË shkurta por tepër të rëndesishme për historinë e gjuhës shqipe».

Është e ditur se Tribalët ishin pjesëtar i fiseve ilire, shtriheshin që nga Danubi dhe kufizoheshin më Maqedonin dhe Dardanin, ne lindje më Thrakinë pra, ishin ilirë por sypozohet se ishin edhe afër më thrakët.

Mbetej tani te shfletohët Aristofani, autori grekë i shekullit V. për te cilin kemi krejtë pakë të dhena se kur dhe ku ka lindur, disa e qojne ne Egjinë e disa në ishullin e Rodes mirêpo siaps qfaqjeve te tij te para ne Olimpiaden e 8O-të dhe te asaj 88-të që i bie ne vitin 427 para Krishti, mendohet se ai nuk i kishte ne kete kohe ende 30 vite qe sipas rregulalve te kohes, duhej patur me shumë se 30 vite për te shkruar njê pjes teatri... por Aristofani disa komedi te tij ia huazon disa artisteve te cilet e prezentojne këtë komedi në emrin e tyre.

Aristofanit keto komedi i njihen më vonë me tituj te shumet si "babilionjenet" e tjera mirëpo njera qe ne na intereson në këtë rast është komedia me titull; "Zogjët"
Nuk po e pershkruajmi këtu të tërë permbajtjen ku flitët për dy personazhe Athenas të cilët te merzitur nga jeta e perditshme në Athenë ikin nga qyteti por te shendrrohën në zogjë e gjëjnë një tokë te largët diku në veri të Greqisë, ndoshta në mes Thrakis e Maqedonisë tek Tribalët e famshë te fisit ilirë ?

Por kryesorja në këtë komedi është se,Aristofani ve në dukje një personazh, një Tribale i cili nuk di të flasi fare gjuhën greke por shprehet ne gjuhen e popullit te tijë, "gjuhen tribale" ne një sken ku tribali vjen para neptunit per ti blere dy qengja qe kishte ndermen tua fali perendis se tyre dhe e paguan Neptunin me keto monedha ari...për dy qengja dhe ne momentin kur ky triballi ia jep keto monedha Neptunit ai shprehet kështu në gjuhën e tij:

Transkripcioni(pershkrimi) nr.1
1. Tribali: -=Saunaca bactaricrousa= ?!
Poashtu edhe më tutje Tribali i thotë edhe këte fjalë;
Pershkrimi nr. 2
2. Tribali: =Nabaisatreu =!?
Deri ketu mund te themi perpos keti dialogu ne kete komedi te shkruar në leter nga një autor grekë, nuk hasim me ne asnjë shkrim ne asnjë rast tjeter ku pershkruhet se paku nje fkalê apo dy te gjuhes se vjeter te ilirve apo te ketij fisi triballë.

A mund ti deshifrojmi ne sot këto dy tri fjalë ne shqipen e sotme ?

Kjo mundesi iu mbetet specialisteve te gjuhës shqipe, kerkuesve e hulumtuesve te ndryshëm duke krahasuar edhe tekste më te vjetra të Aristofanit të shkruara në gjuhën e grqishtes së vjetër dhe duke i analizuar keto tekste ndoshta do hasim ne një shkrim me afer te ketij te pershkruar nga greqishtja ne frengjishte qe per momentin është veshtir te percaktohemi me saktësi në keto fjalë të shprehura nga ky tribali por edhepse nuk jam gjuhëtar me lejoni tua thëm mendimin tim;

Nëse e vrejmi së bashku veprimin e Triballit i cili është duke numruar monedhat e arit për t'ia dhen Neptunit(personazhit tjeter) del se posa perfundon njehjen e monedhave ia dorzon Neptunit dhe i drejtohet me keto fjalë;

Në gjuhën frenge është e pershkruar kështu por duhet pare edhe nga origjinali thash nga greqishtja dhe lusim te gjithe antaret e nderuar te na dalin ne ndihmë sidomos ata qe njohin greqishten dhe ta gjejne kete tekst ne menyre qe te mundohemi ta deshifrojm se bashku kete tekst;

Kur themi se greket flisnin shqip, dikush tjetër mund te shtroje pyetjet; kur, ku dhe ku i keni provat, ma sjellni te shkruar se ku e dini ju se "greket flisnin shqip" ose se paku; a flistej gjuha shqipe 2400 vite para krishti në Greqin Antike ?
Ne vetem me argumente mund te flasim, prandj sot kemi mundesi me plote bindjen se, Po, në Greqi para 2000 vitesh flitej gjuha shqiipe pa kurrëfarë dyshimi !
Cilat janë provat, faktet, argumentet bazë ?
Argumentet janê te shkruara kete herë, jo nxjerrur me hamendje...te shkruara ne letër nga vetë autoret grekë e romakë( do i kthhemi edhe literatures romake pataj..)

E marrim fjalën tjetër:
=Vallé= vallzoj, që në disa raste edhe grekët e romakët e quanin;
=Balizo=nga ku mund të thëmi vjen fjala:
=vallzo= hidhni valle...por, jam i bindur se në gjuhën shqipe ishte fjala tjetër edhe më e pasur për të thënë =vallzo=
=Kômazô=kamzo..(kêmbzo).luaj valle kama-kames, (kam pas kame)...=komazo=vallzo
=Ballizô= por, më e drejtë se
=Kômazô=kamzo, besoj se kjo form i pershtatet gjuhës shqipe te vjetër.



=Poneroi= flitej edhe në Athinë deri vonë, ishte e kundërta e atyre njerzëve jo poli=te pa ndershëm....duhet vrejtur se =po=shqiptohej =pa=....pa ner à=është i= pa ner=njeri i pa rrespektushëm...ndoshta edhe vetë emri =njeri= vjenë nga =Neroi=ner=neri=njeri=i njerzishëm=paneri=poneroi=i pa njerzishëm ai qe s'ka "Nér" ?
Sidoqoftë tek, =Poneroi= kemi rrënjën shqipe=nér=nder i apo njéri, i njerzëishëm...besoj se jemi në rrugë të pa gabueshme rreth ponéroi.

Aristofani ishte i ri në moshën 19 vjeçare kur filloi të shkrunte komedi mirëpo rregulli ishte që autorëve te ri deri ne moshên 29 vjeçare nuk iu ipte e drejta te afirmohëshin kështuqë Aristofani më vite te tëra shkruante komedi për të tjerët.... Tjetra është pse hasim tek Aristofani më së shumti fjalë barbare=të huaja, interpretuar nga personazhet e tij êshtë se ai ihte nga Egjina (bregdeti trakisë) dhe me siguri ka patur kontakte me barbaret, tribalet traket etj..
Është me rëndësi që të kërkohën tekstet sa më te vjetra nga autorët grekë edhe romakë për te patur mundësi që të gjejmi fjalë të pa prekura të cituara nga personazhët jo grekë prandaj duhët rishikuar në tërsi Euripidin Aristofanin e autor tjerë.
=né-na=
=Trinumus=një personazh pa dyshim shqip....(mendoj se ky është ngatrrim nga Trim-unus=Trimi= autorit iu është dukur më e pershtashme "Trinumus" se sa "Trimunus"...thekson për publikun ndyshe....)
Sipas analizave edhe nga kritik tjerë, tek personazhet barbar në komedin greke theksi i "o" është një "â___e zgjatur" karakteristike të cilën e rujtën deri sot vetëm shqiptarët e rrethit te maleve të Sharrit si dhe Gostivarit e deri në Dibër...

Këtu pra duhet kërkuar qelsin e berthamës së gjuhës lashtë shqipe ende e ruajtur ku gjuhêtarët tanê duhet ti kushtojnë rëndësi....te mirren shenime dh inçizime...ku i dihet koha do na e kërkoje si dëshmi të një dialekti të veçantë, i shqipës para historike, një thesar në vete....Mos te harrojmi se rreth liqenit te Ohrit zënin vëndë banorët e hershëm parahistorikë ku ndoshta nga shtyrjet e emigrimeve te reja janë detyrua të gjëjnë strehim nën strehën(shtruheren) e maleve te Sharrit ?

Shtrohet pyetja:
Cilat ishin arsyjet që autorët grekë i shkruanin këto fjalë te huaja në tekstet e komedive të tyre ?

A shkuheshin këto fjalë me qellim vetëm për publikun grekë apo shkruheshin edhe për te huajt ?
Duke ditur mirë se në këto kohëra në shekullin V-të dhe IV-të para krishti bota greke terhiqte popullsi te huaja, tregtar e udhëtar nga te gjitha vendet, prandaj këto fjalë te huaja në teater luanin rol te madhë për shoqërinë dhe jeten e perditëshme kulurore, kur shohim sot germadhat e amfitetrave nëpër Azi të vogël kuptojmi se popujve iu duhej argëtim dhe spektakel, prandaj këto fjalë te pakta interpretuar nga aktorët në gjuhë te huaja shërbenin në rastet kyqe kur keqësohëj situta në sken para publikut nevoje e kerkonte autorin që te sjellte në skenë njê personazh nga radhet e jo grekëve, ndonjë Persanë, një Trakas apo perndin Triballe nga fiset ilire te cilët hynin në sken si mendje trashë me fjalet; "nabasatreu" ose në disa raste tjera autori iu gjënte fraza edhe më te gjata që e bënin skenen më komike dhe ku argËtohej publiku por edhe ndrrohej tabloja e ngjarjëve krejtësishtë, pra, Aristofani kishte gjetur këtë burim, ngjrjet e rrezikshme iu shmangej me të qeshura sepse paraqitja e barbarve në skena para publikut te cilët shprehëshin në gjuhën e tyre këta te huaj ndrronin situaten në komedi, psh një Trakas më gjestin e tij e fletë fjalën palos derisa prek organet e tij...poashu kemi tek Euripidi, fjalët që i thotë Hekube, e shoqja e Priamit, e cila thotë fjalët në një gjuhë barbare jo greke;"graus, apolis, ateknos, apais,agamos, apilos,
polemon onti singono" ose në rastin tjetër një Tribal tek Aristofani dëgjoheshin para skene fjalët nga personazhi barbar:
="Toua japa bataon tapper"... pa dyshim ne sot do identifkonim një dialekt të Peonianve te dikurshëm që i pergjgjet sot rrethit të Tetovës.
Te gjitha këto fjalë pak nga pak na shtyjnë mbrapa ndër shekuj dhe vertetojmi se gjuha e jonë shqipe ruajti thelbin e dikurshëm deri në ditët e sotme përmes dialekteve te cilat ruhen edhe sot në disa pjesë te trojeve tona dhe mbetët një thesar i çmuar për historinë e gjuhës shqipe dhe duhët patjetër ti kushtohët rëndësi në t'ardhmen hulumtimeve nga studiues të gjuhës shqipe.
Gjuha e shkruar në literaturen greke nga antikiteti dëshmon kjo se, ne flisnim shqip si sot që flasim në te njejtat troje, kjo ka rëndësi, është argument i gjallë.

Argumente tjera që dëshmohët se, ilirët flisnin shqip !

Gjuha shqipe në tekstet e dramaturgëve grekë si tek Aristofani, Eyripidi e tjerë ku paraqesin personazhe te huaja jo greke ose barbare=barbaros, ku përmes dialoggjeve të tyre të shkurtëra të asaj epoke, zgjonte interesim si dhe argëtim tek publiku. Aristofani i cili kishte shkruar rreth 32 komedi që deri sot kanë mbijetuar vetëm 18 prej tyre kurse tjerat janë zhdukur, mirëpo edhe nga këto pak tekste qe kanë mbetur meritojnê t'iu kushtohet vëmendje sepse, siç e cekem, përmes personazheve të tij, Aristofani qellimishtë kishte gjetur një burim të vlersuar nga publiku me interpretimin e barbarve në sken ku gjuha e tyre e veçantë si tek "zogjêt" permes Tribalit trakë, na i ruan disa fjalë origjinale e te shkurtëra te folura nga Tribali. Poshtu edhe në kmedin tjetër "Akarnienët" ku përmes personazhit Pseudartabas aktorët shprehën para publikut në rolin e tyre në gjuhën jo grke, pra perse ose gjuhë te huaja nga popuj te ndryshëm nê shekullin e V -tê e IV-ér para krishti.
Kuptohët se për ti identifikuar këto fjalë te vjetra dhe analizuar nga gjuhëtarë e studiues shqiptar duhët bërë perpjekje e mundime të shumta e te gjata sepse sot vështirë arrihët së pari te arrihet deri tek ndonjë kopje e këtyre teksteve te vjetra te shkruara në greqishten e vjetër dhe pastaj janë perkthyer në persishten e vjetër apo edhe gjuhên arabe, sot këto tekste te rralla gjënden në biblioteka te njohura po që kërkojnë angazhime të mëdhaja dhe investime për këto kërkime...

Me të gjitha këto vështirsi për te ardhur deri tek tekstet e permendura, kam hasur në një burim me vlerë, një libër botuar këto vitet e fundit në gjuhën frenge me titull; "Figurat e të huajve rreth Mesdheut antik" nga tre autorë... kryesuar prej Marie-Françoise Marein që fletë për personazhet e huaj tek autorët e antikitetit në literaturen greke.

Këtu nxjerrim disa fjalë nga nga ky libër dhe do mundohëmi të japim mendimin e fjalëve të nënvizura me të kuqe dhe mendoj se në disa raste nuk është vështirë te identifikohën fjalët në gjuhën shqipe, te shkruara në tekste para 2400 vitësh.

Më tutje kemi edhe fjalë tjera të shkoqura nga tekstet si këto:
4. =kakan= ?
5.=zoizo= ?
6.=poneroi=(e kunderta etê ndershmit) ?
7.=né, na= ne..neve.. ?
8.=phallos=palos... ?
9.=diapeinammes= (sikur që thuhët; vdiqem uni) ..nga uria...?
10.=diapinomen=( te pijmi)
11.=Trinumus= trimi ?
12. =palliata=pallta, pallto, veshje tradicionale karagjene...?
13.=kaptiv=tekapurit pengë, robër...?
14.=nugator=nuhatës, gënjeshtar, ai që nuhat më hund, heton, nuhator... ?
15.=ktema=?
16.=ailenon=mjerë ne...?

Tek Euripidi hasim fjalët e panjohura përmes personazheve Hekube dhe Tauride:
Tauride:
17.=apolis, oumeter, ouk adelpon, ouxi, sungene= ?
Hekube:
18.=graus, apolis, ateknos, apais,agamos, apilos= ?
19.=Polemon onti singono=(po thëm unë ti s'te ngojna) ?

    13.=kaptiv=të kapurit peng, robër...?
    14.=nugator=nuhatës, gënjeshtar, ai që nuhat më hundë, heton, nuhator... ?
    15.=ktéma=?

    Tek Euripidi hasim fjalët e panjohura përmes personazheve Hekube dhe Tauride:
    Tauride:
    17.=apolis, oumeter, ouk adelpon, ouxi, sungene= ?
    Hekube:
    18.=graus, apolis, ateknos, apais,agamos, apilos= ?
    19.=Polemon onti singono=(po thëm unë ti s'te ngojna) ?
    ===========vijon=========

10 janvier 2013

Renesanca ilire shqiptare: Opinione te reja rreth origjines Pellazge

Studim mbi lidhjen pellazgo-iliro-shqiptare




Studim mbi lidhjen pellazgo-iliro-shqiptare mbështetur tek të dhënat gjuhësore.
E reja që sjell ky studim qëndron në trajtimin e kësaj teme nga këndvështrimi gjuhësor duke u mbështetur tek një numër i madh studimesh të gjuhëtarëve dhe historianëve gjermanë, prej të cilave janë nxjerrë fakte deri tani të panjohura për publikun shqiptar.
















Në studim është paraqitur mendimi i gjuhëtarëve të ndryshëm, të cilët duke u mbështetur në razultatet e analizave gjuhësore kanë pranuar që Greqia dhe Azia e Vogël, kanë qënë në kohët prejhistorike fillimisht të banuara nga popullsi të tjera të ndryshme nga grekët, të njohura me një emer të përbashkët "popullsi pellazge" dhe që grekët kanë ardhur shume herë më vonë në këto territore në të cilat ata jetojnë sot. Si fakte gjuhësore sillen emërtimet gjeografike, të cilat arrijnë të mbijetojnë mijëravjeҫarët dhe mbeten në përdorim edhe sikur popullsia e një vendi të ndryshojë disa herë, duke u bërë dëshmi e etnicitetit të popullsive që kanë jetuar në treva të caktuara. Ato janë dëshmi e lidhjes së pallazgjishtes me ilirishten dhe shqipen e sotme.

Mbi bazën e kësaj analize gjuhësore janë sjellë edhe dëshmitë historike që mbështesin tezën e ngjashmërisë së disa fjalëve të gjemanishtes me fjalët e shqipes. Sipas gjuhëtarëve gjermanë, Gjermania lindore, jugore dhe përëndimore si dhe pjesë të Gjermanisë veriore kanë qënë fillimisht të banuara nga fiset ilire, përpara se fiset kelte dhe më vonë ato gjermane të shpërndaheshin në këto territore. Ky fakt historik mbështet tezën që fjalë të ilirishtes kanë hyre në gjuhën gjermane dhe kanë mbetur në përdorim deri në ditët e sotme nga kjo kohë e hershme e historisë.

Duke u mbështetur në analizën gjuhësore të emërtimeve gjeografike, gjuhëtarët kanë pranuar që ne kohet e hershme fiset ilire i kanë patur vendbanimet e tyre të shtrira në hapësira të mëdha të kontinetit Europian, në Gjermani, Zvicër, Austri, Poloni deri në Detin Baltik në Verilindje, në jugperëndim deri në Gadishullin Iberik, Spanjë Portugali, në jug kanë qënë banorë të pjesëve shumë të gjera të Gadishullit Apenin, Italisë si dhe në të gjithë Ballkanin dhe në veri vendbanimet e tyre kanë qënë të shtrira deri në ishullin Britanik, Angli. Tek kjo shtrirje e fiseve ilire në kontinetin Europian shikoj unë edhe ngjashmërinë që ekziston midis fjalëve të ndryshme që takohen në gjuhë të ndryshme dhe fjalëve të shqipes.

Në studimin që keni përpara do të gjeni fakte të ndryshme të nxjerra nga literautra e huaj, të panjohur deri tani për publikun e gjerë shqiptar, që mbështesin idetë e parashtruara. Jam e mendimit që ato janë me interes për të gjithe ata që dëshirojnë të dinë më tepër në këtë fushë por sidomos për historinë tonë të lashtë të lënë në heshtje.

Librin mund ta gjeni në shitje tek librari „Adrion“, Pallati i Kulturës, Tiranë.
Për porosi nga qytetet e tjera të Shqipërisë si dhe për ata që jetojnë jashtë vendit mund të kontaktoni në adresat :XXXXXXX
=================================

Reagimi nga Blogspoter Kreksi

 
Të nderuar anëtar, më lejoni të japi mendimin tim:
Pembajtjen e këtij librit e lexova dhe kuptova analizat shkurt pamse të autorit te cilat qojnë ujë në mullirin e huaj me teori te mbrapshta si edhe autorë të tjerë para tij në mbështetje të pellazgjishtës, në realitet, të skitishtës balto-sllave, kurse ne, populli shqiptar, jemi një rrënjë krejtë tjetër, vëndase, autoktone të cilën do e mbroj edhe pse i vetmuar, me këmbëngulje si një krynaq...të më etiketoni si te doni !

Sepse, e vërteta duhet të mbrohet e thuhet, se, këto teza e teori të ndryshme rreth prejardhjes së gjuhës shqipe si dhe prejardhjes së trungut tonë gjenetik janë dy materje te ndryshme njëra nga tjetra, te cilat janë te argumentuara tashmë prej kohësh nga dijetarët, gjuhëtarët si dhe shkënca e studimeve historike nga univerzitetet e botës së qytetruar, vetëm se tek ne shqiptarët e posazgjuar nga gjumi i gjatë prej disa dekadave dalin teori të zhanrit të ri, shthurje dhe rithurje të historisë së re nga autorë të pa aftë e te pa specializuar në këtë lami dhe të pavetdijshëm....i bëjnë dëme të mëdha interesave të historisë së popullit shqiptar, me qellimet e tyre armiqësore apo ndoshta e bëjnë nga pa vetëdija e tyre ?

Sepse, më veprimet e tyre djallëzore gjoja se na nxjerrin në dritë vepra madheshtore e të lavdishme duke e mashtruar opinion tonë, në vëndë që t'ia lejonin këtë detyr Akademisë së shkencave te Shqipërisë si dhe institutit të historisë, profesorëve e akademikëve tanë të angazhuar në këto hulumtime e studime historike arkeologjike e gjuhësore, me baza e argumente shkëcore prej dekadash.

E kuptoj që këta autorë mendje lehtë, tentojnë të tregojnë diçka, mirëpo kam edhe dyshimin se e bëjnë për përfitime personale, e jo asgjë në emër të shkencës, ose mund ta quajmi njê veprim patriotikë i verbuar i dalur nga mendja e shkurtpamësve, se, e tëra kjo është e ditur, nga perseritja nuk ka interes...
Dihet se Armiku më i madh i njeriut është mosdija !

Dhe kur nuk dijmi, heshtja është flori, mirëpo këta autorë kanë deshirën të fitojnë flori, ose tê qorruar nga mendje-madhësija e tyre e duke perfituar nga mosdija jonë, perhpin ideologji e mbrapshtira mbi kurrizin e një klase të lexuesve të gjetur nga sferat e ndryshme, i dalur prej kohësh jashtë boshtit të rreguallave arsimore edukative shtetrore e univerzitare me baza shkëncore bashkohore si tëra kombët tjera, dhe tani kjo klasë e re tek ne ka vështirë ti rikthehët një mësimit te duhur dhe ushqehët me këto doktrina që tregu i egër i librit iu ofrojnë botime jo shkëncore por produkte të infektuara në damin e lëxuesit shqiptar!

Prandaj, duhet ta dijmi se, këtë mosdije do ta paguajmi shtrenjtë e që koha do e tregoje dhe në emër të drejtësisë nuk duhet të heshtim, e kam shprehur dhe demantuar më argumente mbi baza shkëncore disa herë edhe në këtë forum, jo vetëm nga ana ime por edhe nga dijetarë të njohur është ditur, se, pellazgët janë popullësi emigrantësh të ndarë nga trungu skitë i ardhur në gadishullin tonë nga brigjet e Kaspikut, e jo kurrësesi etni as popull autoktonë, të cilët flisnin gjuhët balto-sllave e gjermanike, dhe se etnikishtë ne populli shqiptar nuk kemi kurrëfarë lidhje me këtë grup popullatash indo-skito-pellazge, të racës aziatike, edhe pse ishin të bardhë, sepse ne jemi të njê races tjetër, asaj races Dinarike, që veçohemi krejtësishtë nga morfologjia, kafka, nga gjaku, nga karakteri yni nga këta skito-gote e pellazge, jemi autentikë, edhe pse duhët pranuar e jo kurrësesi mohuar, se, shumë fjalë skito-gote e balto-sllave= apo pellazgjike të këtij populli të bardhë hyrën përmes huazimeve në fjalorin e gjuhës së sotme shqipe dhe u rrënjosën tek populli yni dinarik përmes marrdhënjeve e zhvillimit kulturor e bujqësor, por kjo nuk do thotë se ne duhët të jemi patjetër ata pallazgë=Pel asgi= "belli azgi", =azgët e bardhë= të cilët u qfaqën së pari në krye më shefin e tyre Belusin=Belushin=bardhoshin= rreth 2100 par krishti në Mezopotami dhe nga atje migruan pastaj drejtë perendimit dhe u ndalën në tokat e banorëve te hershëm, që ishin Molopët=Mollosët dhe Lapitët=Labët, dëshmi e pamohueshme se, ne shqiptarët edhe pa revandikimin "pellazgjik" jemi autoktonë, para-pellazgë, një populli tjetër e racës dinarike Eoropiane e jo aziatike siç ishin skito-baltët, germanik, të ardhur nga veriu përtje Danubit dhe ardhjes së grupit të dytë skito-pellazgë apo indo-skitët, të ardhur nga Mezopotamia ku asnjë lidhje etnike-gjenetike nuk kemi me ta, përpos huazimeve të pamohueshme gjuhësore të argumentuara nga dijetar të shquar të huaj si dhe shqiptar, e njohur kjo prej dekadash përmes veprave të tyre shkëncore ! Dhe nga kjo analiz, do tê ishte e panevojshme tê mbêshtesim tezen pellazgjike deris e kemi si dëshmi se ne ishim para pellazgëve e grekëve, populli mê i lashtê i gadishullit, pra teorit tjera nuk na duhen sepse janë të pa verteta si dhe qojnê nê kundershtim më studimet tjera shkëncore të cilat kanë treguar para 150 vitësh se pellazgët janë popullësi endacake e jo autoktone siç mendohej e thuhej nga autorët e antikitetit, gjoja se, pellazgët ishin në këto troje para hëne" !

Spjegimin rreth këtij epiteti e kemi treguar disa herë edhe në këtë forum, vërtetur nga filologët e shekullit XIX-të, se ky epiteti "para hënes" vjenë nga se, në kohërat e vjetra para historike popujt nuk mbanin ende emra por mbanin vetëm se amblema, ku skito- pellazgët, të një familje, kishin si amblem gjarpërin dhe shqiponjën, kurse populli që erdhi pas tyre në gadishull, popull të dalur nga Egjipti (hisosët apo barinjët e kaukazit qê kishin pushtuar Egjiptin e mbajtur 500 vite, ishin Akejt e mê vonë Danajt si fenikas, të kuqët, e që si amblem kishin Hënën...dhe Heziodi e thotë me të drejtë se,  akejët në krye me Deukalionin (pëllumbi i detit) e danajt më vonë, erdhen rreth 300 vite pas këtyre popujve që kishin amblemen e gjarprit e shqiponjes, që më vonë autorë të vjetër iu japin emrat "skiti", sepse ishin endacakë=skitnica, dhe "pelasgi" ishin të bardhë, nga Beli=Belusi që njihët në Mezopotami... dhe u vëndosën në tokat e Greqisë së sotme emër ky që vjenë nga gjuha e skito-keltve dhe që kuptohët si vëndi =i skajshëm= toka buzë detit =A More="te deti" More=deti gjuha balto-skite...... dhe me emrin tjetër =Fundi= Kraja=Graja, përndryshe më vonë autorët e vjetër e emruan ndryshe duke mos e permedur "K" por zëvëndësuar më "G"=Graja e më vonë Greqia...! Kemi sot edhe toponime tek ne me emrin =Krajkova, Kraja, Krajmirovcë etj...emra këta të hershëm, kurrësesi mos ti ngatrrojmi me toponimet e më vonshme të sllavëve të jugut, që erdhen edhe këta por ne peridhen pas krishti... prandaj, kurrëfar lidhje etnike nuk kanë me skito-pelalzgët sllavet e sotem, sepse këta janë me etni tataro-mongole e sarmate... pra ju lutemi te mos keqëkuptohëmi, të gjithë popullesit e largëta pertej kaspikut huazuan edhe këta gjuhët balto-skite dhe asgjë tjetër....mos të gjejmi shkase tani për etiketime te kota e pa baza në kundërshtim më këtë teori...se nê asnjëmënyrë sllavët e sotem nuk kanë mundësi e as baza shkencore për të revandikuar çfardo prejardhje nga këta popujt balto-skitë apo pellazgjikë...se si e shihni, gjuha që sot e flasin sllavët nuk argumenton se edhe ata ishin banor të lashtë të gadishullit, si psh. algjerianët e tunizianët që flasin sot gjuhën frenge, a mund ti quajmi francez pas 5000 vitësh ?

Poashtu si Greqia apo Graja=Kraja u emrua edhe =Ukraina= Krajna= "në fund, skaj, "vëndi i skajshëm" nga balto-skitët e veriut si dhe polakët e gjuhës sllave.
Më sa kam vrejtur këtu, autorët shqiptar të cilët mirrën sot më pellazgjishtën dhe e konsiderojnë atë si rrënja e gjuhës shqipe, mashtrohën të gjithë, për arsye se, asnjëri prej tyre nuk e njehë gjuhën e skitëve  apo Balte-vellahe,  që është berthama e pellazgjishtës e më vonë e kelto-gjermanëve si dhe baza e gjuhëve europiane. Prandaj, të thuhet nga krenaria apo patriotizmi i verbuar sot se, shqipja është nëna e gjuhëve të Europës është aqë injorancë fëmijënore aqë sa edhe absurditet !

Studiues si Aristidh Kola, Niko Stilo, Aref, Angjeli e shumë tjerë, duhej së pari ta njohin gjuhën skitike=gotike vandale, para se të mirreshin më gjoja pellazgjishtën të cilën e konsiderojnë si berthama e shqipes, gabim fatal ky se, perndryshe na qojnë drejtë gabimeve të pafalshme ku i gjithë ky sistemi që punon sot jashtë Akademisë sonë do na kthehej në të ardhmen mbrapa kokës, pa e ditur fare, si bumerang, nga e ashtuquajtura mosdija !

Si përfundim, dijetari i njohur danez, Konrad Malte-Brune e nxjerrë në interesin e popullit shqiptar një teori të pathyeshme, se, "askujt nuk i intereson sot se, kush erdhi apo kush ishte i pari popull dikur në gadishull, në kohërat të cilat nuk mbahën mend, por, ne na intereson se, populli shqiptar është i njohur si banor i këtyre vëndeve sepse lidhet përmes ilirëve, te cilêt i njehë historia që nga anikiteti e deri më sot, dhe pa dyshim se shqiptarët janë ilirët e kohës historike të cilët njerzimi i mbanë mend përme dëshmive që na i ka lën ky popull i madh i gadishullit".

shëndet !

p.s: nuk mësohën skitët nga Wikipedia duke klikur në google e marrur burime të mbrapshta të shekullit VI-te par krishti, ku skitêt i vendosin tek Perisa...por iu duhet së paku tri vite hulumtime për të gjetur zanafillen e pellazgëve permes skitëve të lashtë 3000 vite para krishti që jetuan nga Kaspiku e deri në Krime e Ukrainën e sotme.

07 janvier 2013

Homeri nga Babiloni ?


             Dardanët të njohur 500 vite para Homerit ? 

Pa dyshim se Iliada e Homerit i bëri Dardanët të pavdekshëm përmeskëngëve të kësaj vepre letrare por, edhe para Homerit, i cili besohet se jetoi në shekullin e IX-të para krishti, por ndoshta edhe më herët aty rrethshekullit XII sipas disa dijetarve, pra dardanët ishin të permendur edhe nëfyshekët e hieroglifeve egjiptase, ku në vitin 1295 morën pjesë perkrahëHititve në betejen e Kadeshit kundër faraonit Ramsez II, do thotë së paku50 vite para luftës së Trojës. Mirëpo dardanët i hasim më këtë emër edhe pas rënjës së Trojës, në Eolidë, pra Azi të vogël, derisa këto vise nëshekullin e V-të para krishti ishin të pushtuara nga persët, Ksenofoni epershkruan një ngjarje të rëndësishme në lidhje më një princesh Dardanete quajtur Mania, që sundoi në Eolidë rreth vitit 400 para krishti, ose sëpaku 400 vite pas Homerit. Pra si e shohim, për egzistencen e dardanve kemi dëshmi se egzistonte ky popull edhe para epokës homerike si edhe pas saj.
Homeri ishte nga Babiloni ? 

Lucieni i Samosatës në shekullin e II-të pas erës sonë e imagjinon njê takim, një intervistë me Homerin në librin e tij, "Ngjarje të verteta" ku shprehë knaqësinë se ky takim imagjinativë më Homerin do jepte rezultate të frytëshme për lexuesin ku në këtë kohë çdo grekë si dhe latinë digjej nga deshira për të njohur të vertetën se, nga cili vendë ekishte periardhjen Homeri, prandaj Lucieni në një takim që pati mê të nënjê ishull, ia shtron këto pytje Homerit;Nga celi vendë jeni ? " Edhe sot e di që shumica interesohën të dijnë se nga cili vendë jamë, edi që disa mendojnë se jamë nga Shios, tjerët nga Smirna, shumica mendojnë se jam nga Kolofoni. Mirëpo, në realitet unë jamë nga Babiloni,ku bashkëqytetarët e mi nuk më thrrisnin Homer por Tigranë ! Pastaj, i derguar si pengë, (që do thotë homeros) tek grekët, kam ndrruar emrin.Kur e pyeta se, a i keni shkruar ju vetë me doren tuaj këto vargje, ai mu pergjigj; "po, vetë më doren time" !

Dr. Engjëll Sedaj:
Qështja Homerike: pellazgët, dardanêt, ilirët

Interesimi për Akilin dhe personazhet e luftës së trojës zgjojnë interesimnë aspektin historikë edhe tek literatura shqiptare siç zgjojnë interesimedhe shumë vende e fise që i këndon Homeri. Disa prej këtyremomenteve historike kanê zgjuar vëmendje edhe tek periudha e RilindjesKombëtare në shekullin XIX-të në historiografi si dhe literaturën artistiko letrare duke e ndjekur hipotezën Pellazgjike dhe më disa teori të tjera mbi lashtësinë e popullit shqiptar, prandaj edhe thuhet se lajmet e para mbi fiset ilire dhe vëndin e tyre i gjëjmë në poemat e Homerit.Pellazgët ishin objekt studimi jo vetëm i studiuesve shqiptarë por edhe itë huajve, të cilët janë mbështetur më së shumti në të dhënat e Homerit mbi ata pellazgët hyjnor që janë në lidhje edhe më popujt tjerë, disa prej tyre kanë mbetur të panjohur dhe krejte mitikë.
Prej tyre, si pellazgjike në këngët homerike përmeden edhe këto fisetjera; kaonët, thesprotët, kasopejtë, molosët, athamanët, anafilokët, aithikët,orestët, antinanët, enienët, euritanët etj. Homeri thotë sipas këngëve nê«Odisea» se, vetëm në Kretë banonin pesë fise me gjuhë të ndryshme,që janë; eteokretasit, kydonët, akejtë, dorianët dhe pellazgët, kurse nëIliadë këndon;
«Në breg të detit kanë zënë vend kerianët dhe ata peoenët harklakuar lelegët, kaokonët diva me pellazgë...»
Bashkë me pellazgët, në këngët homerike ndeshën edhe fise tjera,kështuqë nuk mund të lokalizohën në një vend të caktuar në Greqinëantike, por si të shperndarë në Kretë, Thesali, Epir, Mikenë dhe vendetjera.
Pra e verteta është se, edhe autorët tjerë antikë i zënë n'goje pellazgët evjetër kështu që për studiuesit e mëvonshëm mendimet dhe të dhënat etyre u kanë shërbyer për ti perforcuar dhe për t'i bërë më të sigurta tëdhënat legjendare e mitike mbi ta.Mirëpo, studiuesit kanë konstatuar se elementet etnike të botës homerikenë pjesën dërmuese janë më të vjetra se ajo e kohës së Homerit, gjë që ai është detyruar t'i pêrmendte popujt e lashtë paragrekë, prej të cilëveshumë shpeshë pikërisht pellazgët t'i përcaktonte si një popull jo grekë.

Prandaj edhe elementet etnike të pellazgëve janë krejtë të panjohura, të padefinuara mirë si edhe vetë koncepti pellazgjikë më këto elementemitike, siç u tha më sipër, si një popull hyjnor, sado që ata në Luftën eTrojës kanë mbajtur anën e trojanëve.Si e shohim, paraqitja e pellazgëve në këngët homerike bëhët me disakundërthënje. Këtu zakonisht bëhët edhe dallimi në mes të Akilit dheAgamemnonit, jo vetëm se këta dy nuk merren veshë mes veti për shkakë të një vajze, por më siguri se këta dy vinin nga dy botëra tëndryshme.Pra duhët thënë gjithashtu se edhe në traditën e një literature të pasur,qoftë nga periudha e rilindasve shqiptarë, qoftë edhe më vonë, dalin disapersonazhe të këngêve homerike, historikisht më të afërta, si kur ështëfjala për Akilin, ashtu edhe për Zeusin pellazgjikë të Dodonës.Në fakt, pikërishtë në Dodonë, si të themi, janë shkolluar protagonistëtkryesorë të këngëve homerike; Akili dhe Odiseu, ku Akili i drejtohëtZeusit më këto fjalë;
« Mbret i pellazgëve e i Dodonve, o Zeus, ti që ngalargë sundon edhe Dodonën »
...këto vargje e kanë motivuar edhe Naim Frashërin.Si e shohim, pa dyshim se studiuesit në asnjë pikpamje nuk mund t'i vënëkëngët homerike në shërbim të Ilirologjisë më tepër se me të dhënat eshumta mbi dardanët.

Prej Homerit e deri më sot Troja dhe heronjët eluftës së saj kanë terhequr vëmendjen jo vetëm të letrarëve, piktorëve eartistëve tjerë, por edhe vëmendjen e arkeologëve dhe të historianëvenë përgjithësi. Mirëpo, nga hulumtimet e gjertanishme nuk mund tëthuhet se janë arritur rezultate përkitazi më ndriçimin e elementeve etniketë trojanëve, të cilêt Homeri i quan edhe më emrin dardanët.
Në disaraste Homeri bënë dallimin etnik në mes trojanëve e dardanve si nëkëngën VII-të këtu; «Trojanë, dardanë, më dëgjoni dhe ju aleatë...»
Së fundit, edhe vetë emertimet e ndryshme dëshmojnë dallimet e këtyredy popujve të Frigjisë.Duke përfunduar këtë fjalë të hyrjes për monumentin më të madh tëletërsisë klasike greko romake, duhet thënë se nga eposet e Homerit, kanëmêsuar artin e bukur dhe dijen të gjitha gjeneratat dhe të gjithë njerëzit editur në treven europiane dhe më gjërë.Në këtë mënyrë mund të thuhët se edeh vetë Iliada me mitet dhe legjendat e begatshme të saj, paraqet një internacionalizim të vërtetë dhe i bashkon jo vetëm poetët e artistët e botës por edhe popujt dhe kulturat e tyre: ky bashkim bëhët në një mênyrë më të natyrshme se që i bashkojnë popujt dhe kulturat e ndryshme librat ideologjikë e fetarë.Pikërisht këtu qëndron edhe vlera e madhe artistike e këngëve homerike.Prandaj, si perkthimi dhe botimi i parë integral, ashtu edhe ky botim i përkthimit të ripunuar i Iliadës nga Gjon Shllaku, i cili u relizua për të parën herë në Prishtinë, shënon një datë të rëndêsishme për kulturënshqiptare përgjithësisht, e sidomos për letërsinë europiane, sigurisht kulmore do jetë edhe në gjithë letërsinë e pêrkthyer shqiptare.Një meritë e veçantë dhe lëvdatë i takon z. Abdullah Zeneli për iniciativëndhe nismën e mbarë të tij që në ndërmarrrjen botuse «Buzuku» të botohët kjo vepër madheshtore e artit letrar, me shpresë se ky poet e adhurues i madh i letërsisë së shpejti do tê vijoje punën edhe më botime të vepravetjera nga antika.

Nxjerrur nga «Iliada» Perktheu Gjon Shllaku më parathenje nga Dr. Engjëll Sedaj, botimet Buzuku 2006 Prishtinë Pellazgiada Nr. 1 =vijon=Dosje në përpunim.Grupi Rilindja=ilire=shqiptare


Adresa elektronike:dartre93@gmail.com

http://www.scribd.com/doc/89081653/Pellazgiada

31 décembre 2012

Scythes, ancêtres des Grecs

    Schythe et  Grecs

    Les Pélasges étoient Scythes. Cette assertion peut être démontrée par différentes preuves sans réplique, quoique les écrivains Grecs aient singulièrement obscurci le sujet par leur fier entêtement a vouloir que leur nation fut aborigène, ou issue de la terre sur laquelle elle vivoit. 

    Il est malheureux qu'ils n'aient pas tous partagé, a cet égard, la manière de penser du philosophe Antisthène, qui avoit coutume de représenter aux Athéniens, qu'une semblable réputation appartenait a des limaçons, et non à des hommes. Mais ce qui prouve que les Pélasges étoient Scythes, c'est qu'ils étoient venus dans la Grèce par le nord-est, et que les Scythes occupoient toute cette partie : car nous trouvons des établissemens de Pélasges sur l'Hellespont; et dans la Thessalie, située au nord-est de la Grèce, il existoit une vaste région spécialement appelée Pelasgia du temps d'Homère, et long-temps après lui. 

    Trogue Pompée, dans Justin, liv. VU, ch. x, dit expressément que les peuples de la Macédoine se nommoient anciennement Pélasges, Strabon, liv. Vi l ,pag,222, assure que les Thraces, sous Eumolpe, peuplèrent l'Attique de leurs colonies ; et Hérodote donne à ces Thraces, comme on l'a vu plus haut, la dénomination de Pélasges. Plùtarque, dans la Vie de Romulus « On dit que les Pélasges, après avoir » erré sur la plus grande partie de la terre, et en » avoir soumis les habitans, se fixèrent dans la contrée dont ils avoient fait la conquête. » Cela ne peut se rapporter qu'aux Scythes. 

    A la vérité, nous ne saurions être trop en garde contre les illusions de l'étymologie, et les erreurs qui résultent de la ressemblance ou de l'identité des noms : car dans les anciennes chroniques et dans les traditions, ce sont presque autant d'écueils contre lesquels le vaisseau de l'antiquaire s'expose faire naufrage; et le danger est si grand, qu'il vaut mieux n'en jamais approcher.

     Il est tellement convaincu que les Pélasges étaient Scythes, qu'il paroît croire que cette opinion n'a pas besoin de preuves. 

    Cependant il seroit à desirer qu'il eût insisté davantage sur un point aussi curieux et aussi intéressant. Hérodote, Thucydide, Strabon, affirment que les Pélasges sont venus de la Thessalie dans la Grèce; et la Thessalie étoit anciennement regardée comme faisant partie de la Thrace; de sorte que les Pélasges étoient Thraces, c'est-à-dire, Scythes, Gètes ou Goths. Le mot Hellas [ou Grèce] reçoit, des différens écrivains, différens degrés d'extension : il en est qui, comme 

    Les Hellènes [ou Grecs], dans toute la rigueur du terme, étoient les Pélasges descendus de la Macédoine, anciennement appelée Pclasgia, selon Trogue, dans la Grèce proprement dite. II est certain que l'Epire fut aussi habitée par les Pélasges ; car 

    Denys d'Halicarnasse fait sortir d'Épire les Pélasges d'Italie; et le célèbre oracle de Dodone, appelé Pélasgien, étoit à l'extrémité septentrionale de l'Epire. On sait bien que le langage de l'Epire et de la Macédoine étoit le dialecte Dorique de la langue Grecque. Ainsi, en retranchant de l'Hellas [ou Grèce] la Macédoine et l'Épîre, le raisonnement demeure le même. L'ancienne Pélasgie renfermoit la Macédoine, l'Epire, et s'étendit dans la suite à cette partie appelée dans des temps postérieurs, Hellas [ou Grèce. Peutêtre lesThraces qui remplissoient cette Chersonèse, furent-ils nommés Pélasges par leurs frères du nord, parce que, de tous côtés, ils étoient environnés par la mer [pelagos], excepté au nord. 

      Mais, comme il est aujourd'hui généralement convenu parmi les savans, que les Pélasges et les Hellènes ne formoient qu'un seul et même peuple sous deux dénominations différentes. 

    Nous allons faire voir que les Hellènes, d'abord appelés Pélasges, étaient Scythes. Ceux qui desireront plus de renseignemens sur les Pélasges, pourront consulter Geinoz, Fréret, et autres auteurs. 

    Les Hellènes étoient Scythes. La mythologie même suffiroit pour persuader de cette vérité; car on sait très-bien qu'Hellen, regardé comme le père du nom Hellénique, étoit le fils de Deucalion ; et Lucien, De deâ Syrâ, p. 882, édit. Benedict. 161o, vol. il, dit expressément que Deucalion étoit Scythe: « Deucalion le Scythe, du temps duquel arriva le » grand déluge.» Deucalion étoit fils de Prométhée" Prométhée étoit Roi des Scythes.

     Les Titans, ou famille des dieux, suivant les mythologistes Grecs, étoient de Scythie.

     Les hymnes attribués à Orphée, qui sont anciens, quoiqu'ils ne lui appartiennent pas, donnent expressément aux Titans la qualification Scyhtes ancêtres des Grecs. Mais laissant là la mythologie, qui se place aussi loin de l'histoire que la fable de la vérité, marchons sur une base plus assurée. Thucydide, Ih. I, ch. 28, est un garant incontestable que les Hellènes furent originairement une petite tribu de la Thessalie; et son témoignage est confirmé par Hérodote et Strabon. II est certain que les Thessaliens étoient Thraces ; car Thucydide, liv. II, ch. 2p, nous apprend que les Thraces s'étendoient jusqu'à la Phocide. 

    Strabon appelle Thraces les Athéniens que'Hérodote nomme Pélasges de la Thessalie, contrée située entre la Thrace et l'Attique. Eusèbe, p. 7, et le Chronicon Paschale, pag. 4o, désignent les Ioniens comme Scythes. Epiphane, liv. I, p. 6 de son ouvrage contre l'hérésie, dit que tous les peuples au sud de l'HelIespont, c'est-à-dire, les Macédoniens et les Grecs, étoient Scythes. 

    La langue et les mœurs de tout l'Hellas, depuis la Thrace jusqu'à la mer d'Ionie, étoient celles des Thraces, des Scythes, des Gètes, des Goths.

    Hérodote avoue son incertitude concernant la langue que parlaient les Pélasges. D'après certaines indications, il croit cependant qu’ils parlaient une langue barbare. On sait que, par le nom de barbares, les Grecs désignaient particulièrement les peuples de la Scythie, de la Perse, et en général les nations asiatiques. 

    Hérodote ajoute : « Or, si tel était l'idiomc de a toute la nation, il s'ensuit que les Athéniens , Pélasges d'origine, oubliéu rent leur langue en devenant Hellènes , et qu’ils apprirent celle de ce der«nier peuple (6). » Le père de’ l'histoire se trompe a cet égard; car les Indo-Scythes, ancêtres des Pélasges, et les Scythes du Caucase et des bords de la mer Caspienne, souche des Hellènes, avaient la même origine, et conséquemment leurs langues n'étaient pas tellement "sans rapports, que les Athéniens fussent obligés d'oublier absolument’ l'une pour apprendre l'autre. Il y avait sans doute plus d'éléments des langues sémitiques dans la langue des Scythes caucasicns que dans celle des Pélasges ; cependant celle-ci n'en était pas dépourvue; car les colonies égyptiennes et phéniciennes , qui s'étaient fixées dans la Grèce antérieurement aux Hellènes, avaient dû y introduire des modifications.

    En ce qui concerne les Hellènes, il est certain qu'ils étaient Scythes caucasiens.

    D'autre part, que ces mêmes Goths, Gètes ou Scythes, après avoir passé ‘le Danube, aient peuplé la Germanie, et plus tard aient vaincu les Romains, cela est constaté par le témoignage de quelques-uns des historiens byzantins les plus estimés , notamment par ce passage de Georges le Syn-celle : « Lorsqu'un grand nombre de Scythes, qui sont appelés Goths, eu‘« rent passé le fleuve Ister (aujourd'hui le Danube), au temps de Décius, u ils ravagèrent. l'empire romain (4). » Ammien Marcellin appelle aussi ces peuples Scylhiæ gcntes, dans le récit de la mort du même empereur, qui ‘périt dans une bataille contre les Goths, ou Gètes (5).

    Enfin, que ce soient ces Gètes, Goths, ou Scythes, venus des contrées voisines de la mer Noire, auxquels on a donné le nom de Germains, cela est de toute évidence par un grand nombre de faits et de témoignages antiques, entre lesquels nous: choisissons ceux-ci. 

    Dans les Dits mémorables de Socrate, écrits par Xénophon environ quatre cents ans avant l'ère chrétienne, on lit :

     «Les Scythes dominent en Europe (6).  Un passage de Pline est plus décisif encore; le voici :  Le nom de Scylhes est partout ‘« changé en ceux de Sarmates et de Germains; et l'ancienne dénomination « n'est restée qu'aux peuplades les plus éloignées , lesquelles sont presque  inconnues au reste des morteles.

    Par John Pinkenton; Scyhtes ancêtres des Grecs ?

    Source:

    1.) books.google.frFrançois-Joseph Fétis - 1869 - 1497 pages

    *Le père de' l'histoire se trompe a cet égard; car les Indo-Scythes, ancêtres des Pélasges, et les Scythes du Caucase et des bords de la mer Caspienne, souche des Hellènes, avaient la même origine, et conséquemment leurs langues ...

     2. books.google.frSimon Pelloutier, Chiniac de La Bastide - 1771

    *De ces raisonnemens enfin on nous laisse à conclure que ces mots étoient des restes de la Langue des anciens Pélasges , restes qui prouvent qu'elle étoit la même que celle des Scythes ou Celtes ; & par conséquent, &c.

     Pélasges étaient Scythes d'origine; la seconde, qu'ils sortirent de la Thrace pour envahir la Grèce , et que les Grecs sont Pélasges, et par conséquent Scythes d'origine

    Université de Besançon - 1986 - 607 pages

    "... perché ai tempi dell'alleanza proprio con gli Sciti, si era abituato all'usa barbaro di bere il vino puro. 17. ... Esemplare il caso del rapimento da parte dei Pelasgi delle donne che festeggiavano a Brauron : cfr. HDT., VI 138. 24."

26 décembre 2012

Emri Gurnia dhe Malia në Kretë, a janë emra Dorianë ?

 Gurnia dhe Malia Doriane ?

Dihet që nga burimet  e vjetra   se, sulmet Doriane që vërshuan   tërë Greqinë  rreth  vitit 1200 para Krishti dhe vijuan   të pushtonin gati  se  të  tërë ishujt e Egjeut, si duket, la gjurmë  të pa shlyera pa  dyshim në Kretë si dhe ishujt  tjerë të Egjeut, ku  sot hasim dy toponime, dy emra  të njohur të qyteteve, Gurnia dhe  Malia  apo Mallia  sipas  disa  teksteve.
Sipas studiuesit dhe autorit  të njohur Gustave Glotz   në vepren e tij "Qytetrimet Egjeane", 1923 në një paragraf  që ia  kushton invadimeve Doriane ai thotë; "Duke u perhapur kahë  Lindja, nëpër  të gjitha brigjet e  Mesdheut, pra në Azië të Vogël, Akejet    prapa tyre kishin lën një shpraztirë, ku pakë nga pakë, grupe tjera  etnike, të njëjtës  rac  dhe që flisnin  një dialekt të njëjtës  gjuhë, dolen nga Iliria dhe shperthyen  pertej maleve  Pinde duke vijuar  gjithnjë të shtyhën kah mesi i Greqisë, kështu  Dorianët  hy  në histori "! 
 "Fortifikata dhe muret  e Mikenës  në fillim iu sherbyen Akejve si mburoje perkohësishtë siç e  prisnin  këtë eventualitet, mirëpo Heraklidet, kështu i quanin Dorianet  sepse si hyjni kishin Herakleun, të organizuar në tri grupe  sulmuan tërë Greqinë, asgjë  nuk iu dilte  perpara, derisa u ndalen në Arkadië  dhe pastaj filluan  ti pushtojnë edhe ishujt  gjitha  një nga një; Kreten, Roden, Kosin, melos, Terra  etj..."

Ky  invadim shperndau  shumë e shumë  popuj të kêtyre ishujve të  cilët  mezi gjeten shpetim në brigjet  e Azisë, e disa  prej tyre   kishin arrijtur edhe në kufijt  e Egjiptit,   në kohën e Ramsezit  III-të s'iç ishte fisi Pelesati, që gjeti një vendbanim tjetër  në Palestinën e sotme..."

Akejet mezi gjeten shpetim në Atikë tek vllëzërit e tyre, një valë  e madhe e refugjatve kishin gjetur strehim tek kolonët e  brigjeve të Azisë, (Tuki e  sotme)  që e ndryshoi qytetrimin. Ionia, që  pastaj do ishte vendlindja e Homerit, pranoi refugjatët  Akej dhe pa dyshim edhe te atyre  që banonin në Pilos, Pelpponeze (Amore)  ku Delos  bëhët  si qendër  kulti  e këtyre  Akejve emigrantë  atiko-ionanë..."

Një dinasti e  Heraklidve dorian  u bë kryzot i tokave të Lidisë, kështu pra, të  gjithë  Egjeanët   braktisen ishujt, ndêr ta, si e  permendem siper, Pelesati  ose si quheshin nga egjiptasit, Kheretim, banorë të Kretës, si dhe popuj  tjerë me emrin Zakkara, teukerien nga Zakro. Të  gjithëkêta  refugjatë  suleshin drejtë  Egjiptit, kjo turm e madhe njerëzish disa prej tyre  kishin marrur anijet  e  tjerët  nga Azia e  vogël,  familje te  tëra gra  e fëmijë tëngarkuar  në karroca,  ecnin  drejtë Egjiptit..;"

Asnjë popull   nëpër Azi  të Vogël nuk arrijti t'ua ndali turrin kêtyre refugjatëve Egjeanë, edhe se Ramsezi  u zuri priten dhe i ndali në vëndin e quajtur Magadil, (Liban-Siri) nuk mudi ti ndaloi të vëndoseshin në Gaza e Ashkelon dhe aty krijuan shtetin e trye të ri  nê vitin 1193 para krishti, pra  rreth 8  vite pas  sulmeve të  para Doriane.

Se  çka ndodhi pastaj  më boten Mikenase pas këtij invadimit  Dorianë të 1200  para krishti, nuk krahasohet  më ndodhit që pësoi Kreta  dy shekuj më parë nga  pushtimet e po këtyre Akejve, por që, Akejet iu pershtaten qytetrimit Egjean, nuk e shkatrruan...
Kurse invadimi Dorian  i cili doli papritmas  nga mbrëndësia  e Shqipërisë së egër, shkatrroi gjithëqka që kishin përpara. Klimi i tyre nga Korinta  në Spartë shënohet përmes  germadhave që  lanë pas  tyre. 
Poashtu edhe në Kretë, të gjitha portet ishin braktisur dhe gjetur strehim në  naltësi të maleve, qyteti Knos   digjet flakë  i tëri. 
Këtë  herë  gjithqka  perfundoi  për  Knosin, që  për disa  shekuj ishte zotnuese  nê ujërat e Mesdheut; nën gerrmadhat e nxiëra që  mbuluan shekuj e  shekuj, 3000  vite kaluan në  një qetësi si vdekje,  perfundimishtë si  pas  një kataklizmi   universal, qytetrimi i bronzit u zhduk dhe u paraqit  tjetri i hekurit,  pra  me invadimin e  kêtyre barbarve Dorianë perfundoi qytetrimi   Egjeanë  i  cili u kthye si në Mesjetë  dhe priste Renesancen".  

Referanca; Gustave Glotz  "Qytetrimi Egjeanë"  - 1923
 Përgatitur  nga Kreksi 
=======================================  






                                    GURNIA=gurishte, qyteti mbi shkëmbinjë ?



                                    Shkrimet  proto etruske e feniciane...te Hebronit...


                                           Invadimet  Doriane sipas Gustave Glotz...








 
Referancat; Rober D'Angely  "Enigma"  e  sqaron me  burime te ndryshme emrin Mallia, Mlia apo Malia, Mala...